Dilkusho hikoyatlar

Kitobda o'zbek xalq og'zaki ijodiga xos latifalar, hikoyatlar, pand-nasihatlar jamlangan. Asarlar hajviy yo'nalishga ega bo'lib, jamiyatdagi illatlarni tanqid qiladi, insonlarni to'g'ri yo'lga yo'llaydi. Kitob o'quvchilarga hayot saboqlarini berish bilan birga, ularni kuldirishni ham maqsad qiladi. Mazkur to'plamda Ubayd Zokoniyning «O'n fasl risolasi» va «Yuz o'git» risolasidan namunalar keltirilgan.

Asosiy mavzular

• Hajv va satira: Asarlar hajviy uslubda yozilgan bo'lib, jamiyatdagi illatlarni, insonlardagi nuqsonlarni kulgi ostiga oladi. Satirik asarlar orqali jamiyatni sog'lomlashtirishga urinish kuzatiladi.
• Pand-nasihat: Hikoyatlar va latifalar orasida o'gitlar berilgan bo'lib, insonlarni yaxshilikka, adolatga, mehr-muruvvatga chaqiradi. Yosh avlodni to'g'ri tarbiyalash, ularni jamiyatga foydali insonlar qilib yetishtirish g'oyasi ilgari suriladi.
• Ijtimoiy tengsizlik: Boylar va kambag'allar o'rtasidagi farq, amaldorlarning adolatsizligi, xalqning og'ir ahvoli aks etgan hikoyalar orqali ijtimoiy tengsizlik muammosi yoritiladi.
• Ilm va jaholat: Ilmning fazilati, jaholatning zarari haqida hikoyatlar keltirilgan. Ilmli insonning jamiyatdagi o'rni, uning axloqi, odobi, donoligi, ilmning inson hayotidagi ahamiyati ta'kidlanadi.
• Dindorlik va riyokorlik: Din niqobi ostida yashiringan riyokorlar, soxta dindorlar, ularning qilmishlari fosh etiladi. Haqiqiy dindorlikning mohiyati, insonning imoni, e'tiqodi, amali o'rtasidagi uyg'unlik haqida fikrlar bildiriladi.