Туркистон ижтимоий-сиёсий ва маданий ҳаётида татар-бошқирд маърифатпарварларининг фаолияти (XIX аср охири XX аср бошлари)

Ushbu kitob Alisher Ahmadjonovich Isokboev tomonidan yozilgan "Turkiston ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotida tatar-boshqird ma'rifatparvarlarining faoliyati (XIX asr oxiri - XX asr boshlari)" nomli dissertatsiyaning avtoreferati bo'lib, unda XIX asr oxiri - XX asr boshlarida Turkiston o'lkasida tatar-boshqird ziyolilarining ijtimoiy-siyosiy va madaniy hayotga qo'shgan hissasi yoritilgan. Kitobda tatar ma'rifatparvarlarining maktablar tashkil etishi, matbuot va teatr sohalaridagi faoliyati, shuningdek, mustamlakachilikka qarshi kurashdagi ishtiroki manbalar asosida tahlil qilingan.

Asosiy mavzular

  • Tatar-boshqird tilmochlari va tarjimonlarining mustamlaka sharoitidagi faoliyati: Kitobda dastlab tatar-boshqird tilmochlari va tarjimonlarining Turkiston o'lkasini Rossiya imperiyasi tomonidan zabt etilishi va mustamlaka o'rnatilishidagi roli ochib berilgan. Ularning mahalliy tillarni bilishi mustamlakachilik apparatida muhim ahamiyat kasb etganligi ko'rsatilgan.
  • Tatar-boshqirdlarning yangi usul maktablari va maorif sohasidagi faoliyati: Tatar-boshqird ma'rifatparvarlarining Turkistonda yangi usul maktablarini tashkil etish va rivojlantirishdagi faoliyati tahlil qilingan. Bu maktablarning o'quv dasturlari, o'qitish metodlari va mahalliy aholi tomonidan qo'llab-quvvatlanishi yoritilgan. Shuningdek, mustamlaka ma'muriyatining bu maktablarga qarshi siyosati va cheklovlari ham ko'rsatib o'tilgan.
  • Tatar-boshqird ziyolilarining mustamlakachilikka qarshi kurashdagi ishtiroki: Tatar-boshqird ziyolilarining Turkistonda mustamlakachilikka qarshi kurashdagi siyosiy faoliyati, jumladan, turli jamiyatlar va tashkilotlar tuzishdagi roli yoritilgan. Ularning matbuot sohasidagi hamkorligi va Turkiston Muxtoriyati uchun kurashdagi ishtiroki tahlil qilingan.
  • Matbuot va teatr sohasidagi faoliyat: Tatar-boshqird ma'rifatparvarlarining Turkistonda matbuot va teatr san'atini rivojlantirishga qo'shgan hissasi ochib berilgan. Ularning gazetalar va jurnallar nashr etish, teatr truppalarini tashkil etish va spektakllar qo'yishdagi faoliyati ko'rsatilgan.