Nuqtaning tabiiy o’qlardagi tezligi va tezlanishi. Nuqtaning dekart koordinata o’qlaridagi tezligi va tezlanishi. Nuqtaning vector usulidagi tazligi va tezlanishi.
Ushbu kitob "Nazariy mexanika" fanidan referat bo'lib, unda nuqtaning tabiiy o'qlardagi tezligi va tezlanishi, Dekart koordinata o'qlaridagi tezligi va tezlanishi, vektor usulidagi tezligi va tezlanishi kabi mavzular yoritilgan. Kitobda harakat qonuniyatlari, tezlanish va tezlik vektorlarini aniqlash usullari, hamda turli mexanizmlarning nuqtalaridagi harakat parametrlari masalalari ko'rib chiqilgan. Shuningdek, tekis o'zgaruvchan harakatning qonuniyatlari va ularni aniqlash usullari ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Nuqtaning tabiiy o'qlardagi tezligi va tezlanishi: Nuqtaning harakati tabiiy o'qlar yordamida ifodalanganda, uning tezligi va tezlanishini aniqlash usullari ko'rsatilgan. Urinma va normal tezlanish vektorlari, ularning yo'nalishlari va modullari haqida ma'lumot berilgan.
- Nuqtaning Dekart koordinata o'qlaridagi tezligi va tezlanishi: Nuqtaning harakati Dekart koordinatalar sistemasida ifodalanganda, uning tezligi va tezlanishini proyeksiyalari orqali aniqlash usullari keltirilgan. Pifagor teoremasi yordamida to'liq tezlik va tezlanish modullarini hisoblash ko'rsatilgan.
- Nuqtaning vektor usulidagi tezligi va tezlanishi: Nuqtaning harakati vektorlar yordamida ifodalanganda, uning tezligi va tezlanishini radius vektoridan hosila olish orqali aniqlash usullari bayon etilgan. Misollar yordamida vektor usulining qo'llanilishi ko'rsatilgan.
- Tekkis o'zgaruvchan harakat: Tekkis o'zgaruvchan harakatning ta'rifi berilgan va uning harakat qonuniyatlari aniqlangan. Boshlang'ich shartlar orqali harakat qonunini topish usullari ko'rsatilgan.
- Mexanizmlar nuqtalarining tezlik va tezlanishlarini aniqlash: Turli mexanizmlar (masalan, krivoshipli mexanizm) nuqtalarining tezlik va tezlanishlarini aniqlash masalalari ko'rib chiqilgan. Oniy markazlar usuli va kinematik analiz usullari qo'llanilgan.