Д.Шостоковичнинг полифонияси

Ushbu referatda O'zbekiston Davlat Konservatoriyasining Musiqa nazariyasi kafedrasi tomonidan tayyorlangan "D. Shostakovichning polifoniyasi" mavzusi o'rganiladi. Referat polifoniya faniga bag'ishlangan bo'lib, unda Shostakovichning polifonik uslubi, uning simfoniyalari, prelyudiyalari va fugalaridagi o'ziga xos xususiyatlar tahlil qilinadi. Shuningdek, referatda Shostakovichning polifonik asarlarida Bax, Glinka, Taneev kabi kompozitorlarning an'analarini davom ettirishi, rus xalq musiqasining ta'siri va kompozitorning o'ziga xos uslubi ko'rsatib o'tilgan.

Asosiy mavzular

• Tematizm - polifoniyaning asosi: Shostakovich simfoniyalarida tematizmning ahamiyati, uning rivojlanish jarayoni va shakllanishidagi roli tahlil qilinadi. Simfoniya - bu ma'lum bir fikr-hissiyotlarning doimiy shakllanishi, "tug'ilish" va "hayot yo'li" kabi qabul qilinishi ko'rsatiladi.
• Prelyudiyalar: Shostakovichning polifonik prelyudiyalarga munosabati, ularning an'anaviy shakldan farqi, o'ziga xosligi va yangiligi ochib beriladi. Prelyudiyalar nafaqat fugaga kirish, balki keng ma'noga ega bo'lgan badiiy asar ekanligi ta'kidlanadi. Shuningdek, prelyudiyalarning tugallanmaganligi va fuganing davomini talab qilishi haqida so'z boradi.
• Fugalar: Shostakovichning fugalari Bax, Glinka, Taneev an'analarini davom ettirishi, Baxning ta'siri, polifonik an'analarni tiklashi va zamonaviy sharoitlarda rivojlantirishi ko'rib chiqiladi. Shostakovich fugalarining tuzilishi, tematik materialning rivojlanishi, reprilzalar va boshqa xususiyatlari tahlil qilinadi.
• Ikki bo'limli turkum musiqiy dramasi: Prelyudiya va fuga bog'liqligi haqida, Bax va Shostakovich asarlarida ikki bo'limli turkumning dramatik roli, prelyudiyaning vazifasi, fuga bilan bog'liqligi va o'zaro ta'siri ko'rib chiqiladi. Shostakovich prelyudiyalarida improvizatsiya darajasi kamayishi va konstruktivlikning kuchayishi, ularning o'ziga xos xususiyatlari ochib beriladi.