Амалий антропология ва биомеханика асослари

Ushbu kitob inson anatomiyasi va fiziologiyasiga oid ma'ruzalar matnidan iborat bo'lib, unda suyaklar, muskullar, nerv sistemasi, qon aylanish sistemasi va antropometriya kabi asosiy tushunchalar batafsil yoritilgan. Kitob tibbiyot yo'nalishidagi talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, amaliy mashg'ulotlar uchun qo'llanma sifatida foydalanish mumkin.

Asosiy mavzular

Tana tuzilishi va a'zolar sathlari: Tana a'zolarining joylashuvi va tuzilishini o'rganish uchun qo'llaniladigan asosiy sathlar (sagittal, frontal, gorizontal) haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, a'zolarning strukturasi, to'qimalar (epiteliy, biriktiruvchi, muskul, nerv), va ularning vazifalari tushuntiriladi.
Skelet va uning vazifalari: Skeletning asosiy vazifalari (tayanch, harakat, himoya) va suyaklarning tasnifi (nay, g'ovak, yassi, aralash) ko'rib chiqiladi. Suyak to'qimasining tuzilishi va rivojlanishi haqida ma'lumot beriladi.
Suyaklarning birikish usullari: Suyaklarning o'zaro birikish usullari (uzluksiz, bo'g'imlar orqali) va ularning xususiyatlari, bo'g'imlarning turlari va harakatlanish imkoniyatlari haqida ma'lumot beriladi.
Qo'l va oyoq suyaklari: Qo'l va oyoq suyaklarining tuzilishi, ularning bir-biri bilan bog'lanishi va harakatlanish xususiyatlari batafsil yoritiladi. Еlka kamari va qo'lning erkin qismi, chanoq kamari va oyoqning erkin qismi suyaklari alohida ko'rib chiqiladi.
Qo'l va еlka kamari suyaklarining birikishlari: Qo'l suyaklarining еlka kamari bilan birikish usullari, bo'g'imlarning tuzilishi va harakatlanish xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi. Еlka, tirsak va bilak suyaklarining birikishlari batafsil tahlil qilinadi.
Oyoq suyaklari: Oyoq suyaklarining tuzilishi, ularning bir-biri bilan bog'lanishi va harakatlanish xususiyatlari batafsil yoritiladi. Chanoq kamari va oyoqning erkin qismi suyaklari alohida ko'rib chiqiladi.
Oyoq suyaklarining birikishlari: Oyoq suyaklarining chanoq bilan, boldir suyaklarining bir-biri bilan va oyoq panjasi suyaklari bilan birikish usullari, bo'g'imlarning tuzilishi va harakatlanish xususiyatlari haqida ma'lumot beriladi.
Bosh skeleti: Bosh skeletining tuzilishi, miya qutisi va yuz qismi suyaklari, ularning bir-biri bilan birikishi va vazifalari batafsil yoritiladi. Har bir suyakning (ensa, peshana, chakka, va hokazo) tuzilishi alohida ko'rib chiqiladi.
Muskullar haqida umumiy ma'lumot: Muskullarning turlari (skelet, yurak, silliq), tuzilishi, vazifalari va harakatlanish mexanizmlari haqida umumiy ma'lumot beriladi. Muskullarning paylar bilan birikishi, fastsiyalar va boshqa yordamchi tuzilmalar haqida tushunchalar beriladi.
Gavdaning statikasi va dinamikasi: Odam gavdasining muvozanatda turishi, yurish, sakrash kabi harakatlarining biomexanik asoslari, gavda og'irlik markazi va tana a'zolarining harakatga ta'siri tahlil qilinadi.
Qo'l muskullari: Qo'l muskullarining (еlka kamari, еlka, bilak, panja) tuzilishi, joylashuvi, vazifalari va harakatlanish xususiyatlari batafsil yoritiladi. Har bir muskul guruhining innervatsiyasi va qon ta'minoti haqida ma'lumot beriladi.
Oyoq muskullari: Oyoq muskullarining (chanoq, son, boldir, panja) tuzilishi, joylashuvi, vazifalari va harakatlanish xususiyatlari batafsil yoritiladi. Har bir muskul guruhining innervatsiyasi va qon ta'minoti haqida ma'lumot beriladi.
Qon-tomir sistemasi: Qonning tarkibi, vazifalari, plazma va shaklli elementlar haqida ma'lumot beriladi. Yurakning tuzilishi, ishlashi, qon aylanish doiralari, qon tomirlari (arteriya, vena, kapillyar) haqida batafsil ma'lumot beriladi.
Nerv sistemasi: Nerv sistemasining umumiy tuzilishi, markaziy (bosh miya, orqa miya) va periferik nerv sistemasi haqida ma'lumot beriladi. Nerv hujayralari (neyronlar), sinapslar, nerv tolalari va ularning vazifalari tushuntiriladi.
Antropometriya: Antropometriya fanining mohiyati, usullari va asboblari haqida ma'lumot beriladi. A'zolarni o'lchash usullari, tana o'lchamlarining o'zgarish qonuniyatlari, oyoq panjasining tuzilishi va patologik o'zgarishlari yoritiladi. Olingan ma'lumotlardan amaliyotda foydalanish ko'rsatiladi.