Psixologiya

Ushbu kitob umumiy psixologiya kursining ma'ruzalar matni bo'lib, unda psixologiya fanining predmeti, vazifalari, sohalari, tamoyillari va metodlari, shuningdek bilish jarayonlari, shaxs psixologiyasi va irodaviy sifatlar kabi asosiy mavzular yoritilgan. Kitob bakalavriat talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

• Psixologiya fanining predmeti va fanlar tizimida tutgan o'rni: Psixologiyaning fan sifatidagi rivojlanishi, psixik hodisalar va ularning shakllari, psixologik nazariyalarning yo'nalishlari, hozirgi zamon psixologiya fanining fanlar tizimida tutgan o'rni.
• Hozirgi zamon psixologiya fanining tuzilishi va metodlari: Hozirgi zamon psixologiya fanining predmeti, fanining metodlari (kuzatish, eksperiment), psixologik tadqiqot o'tkazish bosqichlari.
• Biologik evolyusiyada psixikaning paydo bo'lishi va rivojlanishi: Psixika materiya evolyutsiyasining natijasi sifatida, seskanuvchanlik va tropizmlar, instinktlar, ko'nikmalar va hayvonlarning aqliy hatti-harakatlari, inson va hayvonlar psixikasi o'rtasidagi farqlar, inson ongi.
• Shaxsning psixologik xarakteristikasi: Psixologiyada shaxs tushunchasi, shaxs tuzilishida biologik va ijtimoiy omillar, shaxs haqidagi psixologik nazariyalar, shaxs rivojlanishining harakatlantiruvchi kuchlari.
• Shaxs faoliyati: Faollik va faoliyat haqida tushuncha, ehtiyojlar va ularning turlari, faoliyat va uning maqsadlari, faoliyatni o'zlashtirish, faoliyatning turlari (o'yin, mehnat, o'qish va muloqot).
• Nutq va muloqot: Til va nutq faoliyati haqida tushuncha, tilning funktsiyalari, nutq faoliyati haqida tushuncha, nutq faoliyatining turlari, shaxs muomala jarayonida.
• Guruh va jamoa psixologiyasi: Guruh haqida tushuncha, guruhlardagi ijtimoiy psixologik hodisalar, guruhning ichki tuzilishini o'rganish, lider tiplari.
• Diqqat: Diqqat haqida tushuncha, diqqatning fiziologik asoslari, diqqatning turlari va xususiyatlari, diqqatni to'plash, ixtiyoriy diqqat.
• Sezgilar: Sezgilar haqida tushuncha, sezgilarning turlari (eksteroseptiv, interoseptiv, proprioseptiv sezgilar), sezgilarning umumiy qonuniyatlari (adaptatsiya, sensibilizatsiya, sinesteziya).
• Idrok: Idrok haqida tushuncha, idrokning xususiyatlari (predmetliligi, yaxlitliligi, konstantliligi, anglanganligi), idrokning turlari (ko'rish, eshitish, tuyush, kinestezik, hid bilish, ta'm bilish idroklari).
• Xotira: Xotira haqida tushuncha, xotira jarayonlari (esda olib qolish, esda saqlash, esga tushirish va unitish), xotira mexanizmlari, xotira turlari (harakat, emotsional, obrazli va so'z-mantiqiy xotira).
• Tafakkur: Tafakkur haqida tushuncha, tafakkur va hissiy bilish, tafakkurning mantiqiy shakllari (tushuncha, hukm, xulosa), tafakkur jarayonlari (analiz, sintez, taqqoslash va umumlashtirish), tafakkur turlari.
• Xayol: Xayol haqida tushuncha, xayol turlari (aktiv va passiv xayol), xayol jarayonlari (agglyutinatsiya, giperbolizatsiya, urg'u berish, sxematizatsiya, tiplashtirish).
• His-tuyg'ular: Hissiyot va emotsiya haqida tushuncha, his-tuyg'u va emotsiyalarning shakllari (kayfiyat, affekt, stress, frustratsiya), his-tuyg'u va emotsiyalarning turlari (axloqiy, intellektual va estetik hissiyotlar).
• Iroda psixologiyasi: Iroda haqida tushuncha, faoliyatni nazoratning lokallashuvi, qaror qabul qilish, kishining irodaviy xususiyatlari va ularni tarbiyalash.
• Temperament (Mijoz): Temperament haqida tushuncha, temperament va oliy nerv faoliyati, temperament tiplari (xolerik, sangvinik, flegmatik, melanxolik), temperament va faoliyat uslubi.
• Xarakter: Xarakter haqida tushuncha, xarakterning fiziologik asoslari, xarakterning tuzilishi, xarakterning tarkib topishi.
• Qobiliyatlar: Qobiliyatlar haqida tushuncha, qobiliyatlarning sifat va miqdor ko'rsatgichlari, qobiliyatlarning turlari, qobiliyatlarning tabiiy shartlari.