Электр таъминоти
Ushbu kitob sanoat korxonalarida elektr ta'minoti tizimlarini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, talabalarga laboratoriya mashg'ulotlari uchun uslubiy qo'llanma sifatida xizmat qiladi. Qo'llanmada elektr yuklamalarini hisoblash, transformatorlarni tejamli ishlatish, kuchlanishni rostlash, sim va kabellarni tanlash, shinalarni o'rganish, kontakt himoyasini tekshirish kabi masalalar yoritilgan. Kitobda nazariy ma'lumotlar, laboratoriya ishlarini bajarish tartibi, tekshirish savollari va adabiyotlar ro'yxati keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Laboratoriya qurilmasini tuzilishini o'rganish: Ushbu mavzu elektr ta'minoti tizimining elementlarini o'rganish va ularning o'zaro bog'liqligini aniqlashga qaratilgan. Asosiy elementlar, transformatorlar, elektr dvigatellari, kondensator batareyalari va boshqaruv organlari ko'rib chiqiladi.
- Elektr iste'mol qilish grafiklarini o'rganish: Ushbu mavzu elektr yuklamasining vaqt davomida o'zgarishini tahlil qilish va yuklama grafiklarining asosiy xarakteristikalarini aniqlashga bag'ishlangan. Ehtimollik modellari, hisobiy yuklamani aniqlash usullari va yuklamaning vaqt bo'yicha o'zgaruvchanligini hisobga olish masalalari ko'rib chiqiladi.
- Transformatorlarni tejamli ish rejimini tekshirish: Ushbu mavzu transformatorlarni tejamli ishlatish usullarini, transformatorlarda energiya yo'qotishlarini kamaytirish yo'llarini va transformatorlarni optimal yuklash rejimlarni aniqlashga qaratilgan.
- Kuchlanishi 1000 voltgacha bo'lgan zanjirlarda "Faza-Nol" halqasini qarshiligini tekshirish: Ushbu mavzu "faza-nol" halqasining qarshiligini o'lchash, qisqa tutashuv tokini aniqlash va himoya apparatlarini tanlash masalalarini o'rganadi. Xavfsizlikni ta'minlash, erga ulash va nolga ulash tizimlari ko'rib chiqiladi.
- Kuchlanishi 1000 Voltgacha bo'lgan shinalarni o'tkazgichlarini o'rganish: Ushbu mavzu shinali o'tkazgichlarning turlari, markalari va ularni o'rnatish usullarini o'rganishga bag'ishlangan. Shinalarni transformatorlarga ulash sxemalari, shinalarda yuzaga keladigan yo'qotishlar va shinalarni tanlash masalalari ko'rib chiqiladi.
- Kabel va simlarning markalari va o'tkazish usullarini tanlash: Ushbu mavzu kabel va simlarni to'g'ri tanlash, ularni o'tkazish usullarini va ularni ishlatish sohalarini o'rganishga qaratilgan. Kabel va simlarning markalari, ularning konstruksiyalari va texnik xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
- Bosh pasaytiruvchi podstantsiyani ratsional joylashuv o'rnini aniqlash: Ushbu mavzu sanoat korxonasida bosh pasaytiruvchi podstantsiyani optimal joylashtirish masalalarini o'rganishga bag'ishlangan. Yuklamalar kartogrammasi, yuklama markazini aniqlash usullari va podstantsiyani joylashtirishning iqtisodiy jihatlari ko'rib chiqiladi.
- Asinxron dvigatellarning reaktiv quvvat iste'mol qilishini o'rganish: Ushbu mavzu Asinxron dvigatellarning quvvat koeffitsientini (cosφ) o'rganish hamda quvvat koeffitsientini oshirishning asosiy usullarini, shuningdek, kondensator batareyalari yordamida oshirish imkoniyatlarini o'rganish.
- Elektr ta'minoti tizimida kuchlanishni rostlash: Ushbu mavzu Kuchlanishni rostlash uchun Rostlagichli transformator qurilmasi(РПН)dan , Past Kuchlanishli Ulagich qurilmasi (ПБВ)dan va kondensator batareyalaridan foydalanish.