Materialshunoslik va konstruktsion materiallar texnologiyasi

Ushbu kitob mashinasozlik va materialshunoslik sohasida amaliy tajribalar o'tkazish uchun mo'ljallangan uslubiy qo'llanmadir. Unda metallar va qotishmalarning tuzilishi, xossalari, termik ishlov berish usullari, payvandlash texnologiyalari, dastgohlar bilan ishlash yo'llari va boshqa muhim amaliy ko'nikmalar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Qo'llanma oliy va o'rta maxsus ta'lim muassasalari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Biologik mikroskop yordamida tuzli eritmalarning kristallanish jarayonini o'rganish: Biologik mikroskopning ishlash prinsipi, tuzilishi va tuzli eritmalarning kristallanish jarayoniga ta'siri o'rganiladi.
Metallar va qotishmalarni o'rganish: Asosiy metallar (qora va rangli), ularning xossalari va qo'llanish sohalari keltirilgan.
Po'latlarning makroskopik analizi: Po'latlarning tashqi tuzilishini (makrostrukturasini) aniqlash uslublari, likvatsiya hodisalari va defektlar o'rganiladi.
Po'lat namunasini mikroskopik analiz qilish: Po'latlarning ichki tuzilishini (mikrostrukturasini) aniqlash, uglerod miqdorini baholash usullari bayon etilgan.
Temir-uglerod qotishmalarning mikrostrukturasini o'rganish: Turli temir-uglerod qotishmalarining (po'lat, cho'yan) mikrostrukturalari va ularning xossalari o'rganiladi.
Termik ishlashning po'lat struktura va xossalariga ta'sirini o'rganish: Po'latlarni termik ishlash usullari (toblab, yumshatish, normallashtirish) va ularning po'latning tuzilishi va xossalariga ta'siri ko'rib chiqiladi.
Kimyoviy termik ishlov berishning po'lat strukturasi va xossalariga ta'sirini o'rganish: Po'latlarni kimyoviy-termik ishlash usullari (sementlash, azotlash, sianlash) va ularning ta'siri o'rganiladi.
Asbobsozlik po'latlarining mikrostrukturasini o'rganish: Asbobsozlik po'latlarining tarkibi, mikrostrukturasi va ularning xossalari tahlil qilinadi.
Metallarning qattiqligini Brinell va Rokvell usullarida aniqlash: Metallarning qattiqligini o'lchash usullari, Brinell va Rokvell usullarining mohiyati bayon etilgan.
Rangli metall va qotishmalarni mikroanaliz qilish: Mis, latun va bronza qotishmalarining mikrostrukturalari va xossalari tahlil qilinadi.
Po'latning uchquniga qarab uning rusumini aniqlash: Po'latlarning rusumini uchqun shakliga qarab aniqlash usuli ko'rsatilgan.
Metall va qotishmalarning korroziyalanish (zanglash) jarayonini o'rganish: Korroziya turlari, korroziyaga qarshi kurash usullari va korroziyaning metallarga ta'siri o'rganiladi.
Metall va qotishmalarni payvandlash usullarini o'rganish: Payvandlash usullari (elektr yoyli, gazli, kontaktli) va ularning afzalliklari va kamchiliklari keltirilgan.
Tokarlik - vintqirqish dastgohining tuzilishi va ishlashi bilan tanishish: Tokarlik dastgohining asosiy qismlari, kinematik sxemasi va ishlash tartibi bayon etilgan.
Tokarlik keskichi, uning qismlari, elementlari va turlarini urganish: Tokarlik keskichlarining tuzilishi, geometriyasi, turlari va ishlatilish sohalari tavsiflangan.
Kesish rejimi elementlarini o'rganish: Kesish tezligi, surish va kesish chuqurligi kabi kesish rejimining asosiy elementlari va ularni aniqlash usullari o'rganilgan.
Metalmas materiallardan buyum tayyorlash: Plastmassalardan buyum tayyorlash usullari (presslash, quyish) va ularning texnologik jarayonlari keltirilgan.
Ba'zi yog'och xillari, kesmalari, tashqi belgilari va tuzilishini o'rganish: Yog'ochlarning tuzilishi, tashqi belgilari (rangi, hidi, teksturasi) va ularning asosiy kesimlari tavsiflangan.