«Биофизика» фанидан мустакил ишларни бажариш буйича услубий курсатмалар.

Ushbu kitob biofizika fanidan talabalarning mustaqil ishlarini bajarish uchun metodik qo‘llanma bo‘lib, unda talabalarga mustaqil ishlarni bajarish tartibi, baholash mezonlari, tavsiya etilgan mavzular va ularni bajarish bo‘yicha ko‘rsatmalar berilgan. Qo‘llanmada, shuningdek, laboratoriya mashg‘ulotlari mavzulari rejalari, test savollari va nazorat materiallari ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

  • Kon tomirlari, aorta va arteriyalar devorlarining mexanik xossalari: Kon tomirlari tuzilishi, tarkibi, oqim turlari, Рейнольд soni, kollagen va elastin haqida ma’lumot beriladi. Qonning yopishqoqligini aniqlash va uning haroratga bog'liqligi, yopishqoqlik koeffitsientini aniqlash masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Nafas olish mexanizmi va unda alviolalarning roli. Oshqozon va ichaklarda diffuziya.: Diffuziya hodisasi, nafas olish organlari, alviolalarning roli, o'pkaning vazifasi tushuntiriladi. Oshqozon va ichaklarda diffuziya mohiyati ochib beriladi.
  • Osmo’s. Osmo’tik bosim. Kapil’yar hodisalar.: Osmo’s hodisasi, osmo’tik bosim, hujayra va mevalarda osmo’tik bosimning hosil bo’lish mexanizmi, meva-sabzavotlardagi qiymati, ho’llash va ho’llanmaslik, sirt taranglik, kapilyarlik xususiyatlari ko’riladi. Номаълум suyuqlikning sirt tarangligini aniqlash usullari o’rgatiladi.
  • Qutblanish tekisligi. Burilish hodisasi yordamida modda kontsentratsiyasini aniqlash.: Yorug'likning tabiyati, qutblanish tekisligi burilish hodisasi, optik aktiv moddalar, yorug'likning qaytishi va sinishidagi qutblanish, Bryuster qonuni, musbat va manfiy kristallar, optik o’q, shakarlar yoritmasini qutblanish tekisligini burashi xususiyatlari o'rganiladi. Refraktometr yordamida shakar eritmasidagi shakar miqdorini foizlarda aniqlash usullari berilgan.
  • Atom nurlarining tirik organizmga ta’siri va qishloq xo’jaligida ishlatilishi.: Atom tuzilishi, elektron qobiqlar, Bor postulatlari, Balmer seriyalari, atom nurlarining xossalari, nurlanish dozasi, nurlanishdan himoya-lanish, atom nurlaridan qishloq xo’jaligida foydalanish, nishonli atom usuli, urug'larni nurlantirish, o'simliklarning fosfor o'g'itlariga bo'lgan zaruriyatini aniqlash haqida ma'lumotlar berilgan.
  • Elektromagnit induksiya va o’zgaruvchan tok. Xalq xo’jaligida elektr energiyasidan foydalanish.: Magnit va elektr hodisalarining o’zviy bog’liqligi, elektromagnit induksiya hodisasining mohiyati, o’zgaruvchan tokni hosil qilish, uning xossalari, o’zgaruvchan tokning effektiv qiymati, qishloq xo’jaligida elektr energiyasidan foydalanish, chorva fermalarida elektr energiyasining qo’llanilishi, elektr dvigatellari, nasoslar haqida tushunchalar berilgan.
  • Veterinariyada optik asboblardan foydalanish.: Optik hodisalar, yorug’likning to’la ichki qaytish hodisasi, ikkilanish sinishi, yoritilganlik va uning normalari, lazerlar, ularning olinishi va xossalari, lazerlar yordamida jarrohlik o’tkazish, lazerni gastroskoplar, endoskoplar bilan ichki organlarni tekshirishda qo’llanilishi, fotometriya asoslari haqida ma’lumotlar berilgan.
  • Tomchi uzilish usuli bilan suyuqlikning sirt taranglik koeffitsentini aniqlash.: Modda tuzilishi, suyuqliklarning xossalari, sirt taranglik koeffitsentining fizik mohiyati, uning temperaturaga bog'liqligi, uni o'lchashning tomchi uzilish usuli haqida tushunchalar, sirt taranglik-ning qishloq xo'jaligida ahamiyati, bezgak chibinlarga qarshi kurash haqida tushunchalar berilgan.
  • Elektr o’lchov asboblari bilan tanishish.: Elektr o’lchov asboblarining vazifalari, turlari, ularda sodir bo’ladigan fizik jarayonlar, o’zgarmas va o’zgaruvchan toklarni o’lchash, elektr o’lchov asboblari belgilari, oddiy ulanishlarni amalga oshirish, o’lchov asboblari sezgirligini aniqlash usullari bayon etilgan.
  • Elektron astsillograf ishi bilan tanishish.: Elektron astsillografning old tomonida joylashgan boshqaruv ruchkalari ishlari bilan tanishish, «Яркеть», «фокусировка»,»диапазон» частотаси, «ОсьУ», ОсьХ» ruchkalar vazifalarini aniqlash, elektron ossiloglar yordamida to’ utadigan jarayonlarni kuzatish usullari bilan tanishish, osillograf yordamida o’zgaruvchan tok chastotasi va fazalarini namoyish qilish haqida ma'lumotlar berilgan.