Материалшунослик ва конструкцион материаллар технологияиси

Ushbu o'quv qo'llanma materialshunoslik va konstruksion materiallar texnologiyasi fanini o'rganishga yordam beradi. Unda metallar, qotishmalar, ularning kristall tuzilishi, termik ishlov berish usullari, payvandlash texnologiyalari va boshqa konstruksion materiallar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Qo'llanma mashinasozlik, metallurgiya va boshqa texnika sohalari talabalari uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Metallarning kristallanishi: Metallarning ichki tuzilishi, kristall panjaralari, kristallanish jarayoni, kristallanish markazlari va o'sish tezligi, o'ta sovitish darajasi
Metallarning qattiqligi: Qattiqlik tushunchasi, qattiqlikni aniqlash usullari (Brinell usuli), sinash shartlari, qattiqlikni hisoblash formulasi
Temir-uglerod qotishmalari holat diagrammasi: Muvozanatdagi Fe-Fe3C holat diagrammasi, po'lat va cho'yan strukturalari, fazalar (ferrit, austenit, sementit, grafit), perlit, ledeburit, evtektoid o'zgarish, peritektik o'zgarish
Konstruksion va asbobsozlik po'latlarining termik ishlovi: Po'latni toblash, toblash usullari, austenitda bo'ladigan o'zgarishlar, izotermik saqlash, bo'shatish, bo'shatish turlari, toblash muhitlari, kritik tezlik
Durralyumniyning termik ishlovi: Durralyumin tarkibi, toblash, eskirish (tabiiy va sun'iy), eskirish jarayonida sodir bo'ladigan o'zgarishlar
Qalay-rux sistemali holat diagrammasini qurish: Qotishma sistemalari, tarkib, faza, muvozanat va muvozanatmas holat, holat diagrammasi, kritik nuqtalar, sovitish egriligi, likvidus va solidus chiziqlari
Konstruksion materiallarni o'rganish: Qora va rangli metallar, ularning turlari (og'ir, yengil, asl, nodir), temir, mis, alyuminiy, rux, qo'rg'oshin, qalay, surma, xrom, volfram, molibden, titan
Cho'yan ishlab chiqarish: Temir rudalari, yoqilg'i turlari, flyuslar, o'tga chidamli materiallar, domna pechining tuzilishi, domna pechidan olinadigan mahsulotlar, domna pechining texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlari
Po'lat ishlab chiqarish: Kislorodli konvertorda po'lat olish, marten pechlarida po'lat olish, elektr pechlarda po'lat olish, toblashning kritik tezligi
Po'latlarni markalanishi: Uglirodli konstruksion sifatli po'latlar, legirlangan konstruksion po'latlar, asbobsozlik po'latlari, yordamchi asboblar bilan po'lat markalarini aniqlash
Cho'yanlarni markalanishi: Oq cho'yan, kulrang cho'yan, yuqori mustahkamlik cho'yani, bolg'alanuvchan cho'yan, ularning markalanishi va qo'llanilishi
Rangli metallar va ularning qotishmalari: Mis va uning qotishmalari (latun, bronza), alyuminiy va uning qotishmalari (durralyumin, silumin), babbitlar
Quyib zagotovka yasash: Quyish usuli bilan zagotovka tayyorlash jarayoni, qolip materiallari, model yasash, quyish tizimi
Quyma detallar olishda quyish tizimi elementlarini hisoblash: Quyish tizimi elementlari (quyish kosachasi, stojak, шлак tutgich, ta'minlovchi kanal), ularning hisoblash usullari
Erkin bolg'alash usulida pokovka tayyorlash: Bolg'alash usuli, zagotovka o'lchamlari va og'irligini hisoblash, bolg'alash jarayoni
Metallarni elektr yoyli payvandlash: Elektr yoyli payvandlash texnologiyasi, payvandlash uskunalari (transformator, elektrod tutqich, himoya oynagi va bq), payvandlash rejimi
Gaz bilan metallarni payvandlash: Gaz bilan payvandlash texnologiyasi, payvandlash uskunalari (generator, балон, горелка, редуктор va bq), payvandlash rejimi
Тоkarlik keskichlarini o'rganish: Тоkarlik keskichlarining qismlari, геометрияси, turlari, ishlatilish sohalari ва asosiy burchaklari bilan tanishish
Тоkarlik-vintqirqish dastgohining tuzilishi va ishlashi bilan tanishish: Тоkarlik-vintqirqish dastgohining тузилиши va unda bajariladigan operatsiyaлар билан танишиш
Qirindi turlarini o'rganish: Qirindi хосил bo'lish jarayonini o'rganish va turkumlarga ajratish
Universal фрезалаsh dastgohining tuzilishi va ishlashi bilan tanishish: Universal фрезалаsh dastgohining тузилиши, ва ва унинг иshlash prinsiplari билан таnishlash