Xаlqаrо huquq

Ushbu kitob xalqaro huquqning asosiy tushunchalari, manbalari, subyektlari, hududi, aholisi, shartnomalari va qurolli ziddiyatlar bilan bog'liq masalalarni qamrab oladi. Kitob davlatlararo munosabatlarni tartibga solish, xavfsizlikni ta'minlash va xalqaro hamkorlikni rivojlantirishga qaratilgan huquqiy asoslarni o'rganishda muhim ahamiyatga ega.

Asosiy mavzular

  • Xalqaro huquqning asosiy tushunchalari, mohiyati va ahamiyati: Ushbu mavzuda xalqaro huquqning paydo bo'lishi, tushunchasi, ob'ektlari, funksiyalari, davlatlarning milliy huquq tizimi bilan aloqasi, me'yorlarni yaratish jarayoni va tizimi ko'rib chiqiladi.
  • Xalqaro huquq manbalari va normalari tushunchasi: Ushbu mavzuda xalqaro huquq normalari tushunchasi, xalqaro huquqiy munosabatlar, manbalar, asosiy manbalar, sistemalashtirish va kodifikatsiyalash masalalari o'rganiladi.
  • Hozirgi zamon xalqaro huquqining subyektlari: Ushbu mavzuda xalqaro huquq subyektining tushunchasi, davlatning roli, suvereniteti, tan olish, vorisligi, o'xshash tuzilmalar, millatlar va xalqlar, tashkilotlar va O'zbekiston Respublikasining subyekt sifatidagi maqomi yoritiladi.
  • Xalqaro huquq tamoyillari: Ushbu mavzuda xalqaro huquq tamoyillari tushunchasi va o'ziga xos xususiyatlari, davlatlarning suveren tengligi, kuch ishlatmaslik, chegaralarning daxlsizligi, hududiy yaxlitligi, nizolarni tinch yo'l bilan hal etish, aralashmaslik, inson huquqlarini hurmat qilish, xalqlar va millatlarning o'z taqdirini o'zi belgilashi, hamkorlik, majburiyatlarni vijdonan bajarish tamoyillari ko'rib chiqiladi.
  • Xalqaro huquqda hudud va boshqa maydonlar: Ushbu mavzuda xalqaro huquqda hudud tushunchasi va turlari, davlat hududining huquqiy maqomi, chegaralar, daryolar, nizolar, qurolsizlantirilgan hududlar, Antarktika, dengiz maydoni, havo bo'shlig'i kabi masalalar o'rganiladi.
  • Xalqaro huquqda aholi: Ushbu mavzuda xalqaro huquqda aholi tushunchasi, fuqarolik, ega bo'lish va yo'qotish usullari, ikki fuqarolik, fuqarosizlik, qochoqlar, ko'chirilgan shaxslar, chet el fuqarolarining huquqiy maqomi, davlatga kirish va chiqib ketish tartibi, siyosiy boshpana kabi masalalar o'rganiladi.
  • Xalqaro huquqda javobgarlik: Ushbu mavzuda xalqaro huquqda javobgarlik tushunchasi, turlari, shakllari, kelib chiqish asoslari, uni amalga oshirish, xalqaro jinoyat tushunchasi, jismoniy shaxslarning javobgarligi, tashkilotlarning javobgarligi kabi masalalar o'rganiladi.
  • Xalqaro shartnomalar huquqi: Ushbu mavzuda xalqaro shartnomalar huquqi, manbalari, shartnoma tushunchasi, yuridik tabiati, obyekti, maqsadi, tasnifi, shakli, tuzilishi, nomi, kuchga kirishi, harakat tartibi, haqiqiyligi, bekor qilinishi, harakatining to'xtatilishi, ijrosini ta'minlash, davlatlarning huquqiy vorisligi kabi masalalar o'rganiladi.
  • Diplomatik va konsullik huquqi: Ushbu mavzuda diplomatik huquq, tashqi aloqalar organlari, diplomatik korpus, vakolatxona, immunitet, imtiyozlar, konsullik huquqi, muassasalar, xodimlarning imtiyozlari kabi masalalar o'rganiladi.
  • Xalqaro tashkilotlar huquqi: Ushbu mavzuda xalqaro tashkilotlar tushunchasi va tasnifi, yuridik tabiati, huquqlari, vakolatlari, funksiyalari, organlari, qarorlar qabul qilinishi, BMT, ixtisoslashgan muassasalari, mintaqaviy tashkilotlar, Yevropa kengashi, MDH va xalqaro konferensiyalar kabi masalalar o'rganiladi.
  • Qurolli ziddiyatlar davrida xalqaro huquq: Ushbu mavzuda urush olib borishni xalqaro-huquqiy tartibga solish, xalqaro gumanitar huquq tushunchasi, urushning boshlanishi, huquqiy oqibatlari, harbiy harakatlar ishtirokchilari, usul va vositalar, urush kurbonlari, madaniy kadriyatlar, betaraf davlatlar, tugatilishi va oqibatlari, Kizil Xoch harakatining tamoillari kabi masalalar o'rganiladi.
  • Xalqaro xavfsizlik huquqi: Ushbu mavzuda xalqaro xavfsizlik huquqi tushunchasi, xavfsizlikni ta'minlash vositalari, kollektiv xavfsizlik kabi masalalar o'rganiladi.