Практикум №9
Ushbu kitob termoparalarni darajalash va termo-elektrik yurituvchi kuchni (term-E.Yu.K.) aniqlashga bag'ishlangan laboratoriya ishidir. Unda termoelektrik hodisalarning nazariy asoslari, xususan, metallardagi kontakt potensiallarining hosil bo'lishi, termo-E.Yu.K.ning kelib chiqishi, va termoparaning ishlash prinsipi batafsil tushuntirilgan. Shuningdek, kitobda termoparaning darajalash usuli, zarur asbob-uskunalar, o'lchash tartibi va natijalarni qayta ishlash bo'yicha ko'rsatmalar keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Metallarda kontakt hodisalari: Metallarning kontakt yuzasida elektronlarning chiqish ishi va konsentratsiyasidagi farq tufayli potensiallar ayirmasi hosil bo'lishi, kontakt potensialining paydo bo'lishi va uning xususiyatlari ko'rib chiqiladi.
- Termo-elektrik yurituvchi kuch (Termo-E.Yu.K.): Har xil temperaturalarda turli metallardan iborat zanjirda termo-E.Yu.K.ning hosil bo'lishi, uning temperaturaga bog'liqligi va termoelementning ishlash prinsipi tushuntiriladi. Termo-E.Yu.K.ning nazariy ifodasi keltiriladi.
- Termoparaning darajalanishi: Termoparaning darajalanish usuli, ya'ni, termo-E.Yu.K.ning temperatura farqiga bog'liqligini aniqlash jarayoni bayon qilinadi. Darajalash uchun zarur asbob-uskunalar, o'lchash tartibi va natijalarni qayta ishlash bo'yicha amaliy ko'rsatmalar beriladi. Termo-E.Yu.K. koeffitsientini hisoblash usullari ko'rsatilgan.
- O'lchashlar va hisoblashlar: Tajriba o'tkazish jarayonida amalga oshiriladigan o'lchashlar (temperatura, gal'vanometr ko'rsatkichlari), hisoblashlar (termo-E.Yu.K., termo-E.Yu.K. koeffitsienti) va grafiklar (darajalash egri chizig'i) haqida ma'lumot berilgan.