«Бухгалтерский учет и Аудит»
Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasida buxgalteriya hisobining nazariy va amaliy asoslarini o'rganuvchilarga mo'ljallangan. Unda buxgalteriya hisobining roli, predmeti, usullari, asosiy tamoyillari, shuningdek, aktivlar, majburiyatlar, kapital, moliyaviy natijalar va boshqa muhim masalalar batafsil yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Buxgalteriya hisobi va uning tashkilot iqtisodiyotidagi o'rni: Ushbu mavzu buxgalteriya hisobining mohiyatini, uning boshqaruv tizimidagi o'rnini, tartibga solish tizimini va asosiy vazifalarini ochib beradi.
- Buxgalteriya hisobi predmeti va usuli: Ushbu mavzu buxgalteriya hisobining predmetini, ob'ektlarini, xo'jalik vositalarini va ularning klassifikatsiyasini, shuningdek, buxgalteriya hisobi usulini va uning elementlarini ko'rib chiqadi.
- Buxgalteriya balansi: Ushbu mavzu buxgalteriya balansining mohiyatini, tuzilishini, balansdagi o'zgarishlarni keltirib chiqaruvchi xo'jalik operatsiyalari turlarini va balansning moliyaviy barqarorlik manbai sifatida ahamiyatini yoritadi.
- Hisoblar tizimi va ikkilamchi yozuv: Ushbu mavzu buxgalteriya hisoblarining mohiyatini, tuzilishini, aktiv va passiv hisoblarni, shuningdek, ikkilamchi yozuv usulini o'rganadi.
- Asosiy vositalar hisobi: Ushbu mavzu asosiy vositalarning klassifikatsiyasi, baholash, hisobga olish va amortizatsiya masalalarini ko'rib chiqadi. Shuningdek, asosiy vositalarni inventarizatsiya qilish tartibi ham yoritilgan.
- Materiallar hisobi: Ushbu mavzu materiallarning klassifikatsiyasi, sintetik va analitik hisobini, kelib tushishini hujjatlashtirish, harakatini hisobga olish va haqiqiy tannarxga yetkazish masalalarini o'z ichiga oladi.
- Pul mablag'lari hisobi: Ushbu mavzu korxona iqtisodiyotida pul mablag'larining rolini, hisob-kitob schyoti va valyuta schyoti bo'yicha operatsiyalarni, shuningdek, kassa operatsiyalari hisobini ko'rib chiqadi.
- Ishlab chiqarish xarajatlari hisobi. Kalkulyatsiyani hisoblash xususiyatlari: Ushbu mavzu ishlab chiqarish xarajatlarining klassifikatsiyasi va tarkibini, ishlab chiqarish xarajatlarini hisobga olish tizimini, ishlab chiqarish xarajatlarini hisoblash usullarini va kalkulyatsiya xususiyatlarini yoritadi.
- Tayyor mahsulotlar hisobi va ularni sotish: Ushbu mavzu tayyor mahsulotlar hisobi vazifalarini, klassifikatsiyasini va baholashni, shuningdek, tayyor mahsulotlarni omborlarda va buxgalteriyada hisobga olish tartibini ko'rib chiqadi.
- Hisob-kitob operatsiyalari: Ushbu mavzu hisob-kitob operatsiyalarining mohiyatini, tashkilotlar o'rtasida hisob-kitoblar tashkil etishni, hisobdor shaxslar bilan hisob-kitoblar hisobini va byudjet bilan hisob-kitoblar hisobini o'rganadi.
- Mehnat va ish haqi hisobi: Ushbu mavzu mehnat hisobi va ish haqini to'lashning asosiy vazifalarini, mehnatga haq to'lash shakllari va tizimlarini, shuningdek, mehnatga haq to'lash va hisob-kitoblar sintetik va analitik hisobini ko'rib chiqadi.
- Kapital va zaxiralar hisobi: Ushbu mavzu ustav kapitali hisobini, rezerv kapitali hisobini, qo'shilgan kapital hisobini va kreditlar va qarz mablag'lari hisobini o'rganadi.
- Moliyaviy natijalar hisobi: Ushbu mavzu moliyaviy natijalarni hisobga olish vazifalarini, asosiy faoliyatdan olinadigan daromadlarni hisobga olishni, moliyaviy faoliyatdan olinadigan daromadlar va xarajatlarni hisobga olishni va favqulodda foyda va zararni hisobga olishni o'rganadi.
- Buxgalteriya hisoboti: Ushbu mavzu moliyaviy (buxgalteriya) hisobotining mohiyatini va ahamiyatini, buxgalteriya balansini, moliyaviy natijalar to'g'risidagi hisobotni, pul oqimlari to'g'risidagi hisobotni, izohlovchi xatni yoritadi.
- Audit predmeti va usuli: Ushbu mavzu auditning predmetini va usullarini, standartlarini va auditorlarning professional etikasi masalalarini ko'rib chiqadi.
- Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobi auditi: Ushbu mavzu asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar hisobini audit qilish vazifalarini va axborot manbalarini o'rganadi.
- Pul mablag’lari auditi: Ushbu mavzu pul mablag’lari auditi vazifalarini va axborot manbalarini ko’rib chiqadi.
- Tovar-moddiy boyliklar auditi: Ushbu mavzu tovar-moddiy boyliklar auditi vazifalarini va axborot manbalarini ko'rib chiqadi.