O’qituvchi nutqi madaniyati
Ushbu kitob "O'qituvchi nutqi madaniyati" o'qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirishga qaratilgan qo'llanma bo'lib, unda nutqning asosiy xususiyatlari, uslubiy turlari, adabiy me'yorlari va tarixiy ildizlari haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Nutq madaniyati va notiqlik san'ati: Notiqlik san'atining mohiyati, notiqlikning tarixiy rivojlanishi, Yunoniston va Rimda notiqlik san'ati, G'arbda va Sharqda notiqlik san'atining rivojlanishi.
- O'zbek adabiy tilining me'yorlari: Nutq madaniyati va adabiy me'yor o'lchovi, adabiy til me'yorlari, nutq odobi, o'qituvchi nutqining adabiy me'yorlarga mosligi.
- Nutqning uslubiy turlari: Til boyliklarini ishlatishdagi xilma-xillik, nutqning vazifaviy uslublari, nutq uslublarining o'ziga xos xususiyatlari, o'qituvchi nutqining uslubi.
- Nutqning asosiy xususiyatlari: Nutqning to'g'riligi, aniqligi, mantiqiyligi, o'rinliligi va boyligi.
- Madaniy nutq mezonlari (Nutqning sofligi va ifodaliligi): O'qituvchi nutqining sofligi, tilning sofligini buzuvchi nomiy faktorlar, ifodalilik-nutqning muhim fazilati, ifodalilikni ta'minlovchi vositalar.
- Sharqda notiqlik san'ati: Musulmon Sharqda notiq-voiz, IX-XV asrlarda yashagan Xorazmiy, Farog'iy, Forobiy, Ibn Sino, Beruniy, Qoshg'ariy, Navoiy va ularning dunyo madaniyatida tutgan o'rni.
- Hadislarda nutq va nutq odobi haqida: Hadislarda nutq odobi haqida, mutafakkirlarimizning nutq odobi haqida bildirgan fikrlari, o'qituvchi nutqi, shirinsuxanlik insonning ziynati.
- "Qobusnoma" da nutq odobi masalalari: "Qobusnoma" haqida, asarda suxandonlik, Kaykovusning so`z odobi xususidagi qarashlari, bola tarbiyasida nutq odobining tutgan o`rni.
- Sharq mutafakkirlarining asarlarida nutq madaniyati masalalari: Beruniy, Abu Nasr Forobiy, Abu Abdulloh al-Xorazmiy va Voiz Koshifiy asarlarida nutq madaniyati masalalari hamda Zahiriddin Muhammad Bobur ijodiy faoliyatida nutqning o`rni.
- Navoiy ijodida nutq madaniyati masalalari: Mutafakkir asarlarida nutq madaniyati xususida, Muhokamat ul-lug'atayn”, “Mahbub ul-qulub”, “Xamsa” dostonlarida va “Nazm ul-javohir” asarlarida so`z qudratining ulug'lanishi.