Ахлоқшунослик

Ushbu kitob axloqshunoslik fanining mohiyati, tadqiqot doirasi, maqsad va vazifalarini o'rganish bilan boshlanadi. Unda axloqning kelib chiqishi, mohiyati, jamiyatdagi axloqiy munosabatlar tahlil etiladi. Shuningdek, axloqshunoslikning boshqa ijtimoiy fanlar bilan aloqasi, qadimgi dunyo axloqshunosligi, o'rta asrlar musulmon Sharqi mutafakkirlarining axloqiy ta'limotlari, yangi davr axloqshunosligidagi asosiy ta'limotlar va yo'nalishlar, Turktiston ma'rifatparvar jadidlarining axloqiy qarashlari, hamda oila, fuqarolik jamiyati va davlatning axloqiy asoslari kabi mavzular yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Axloqshunoslik fanining tadqiqot doirasi, maqsadi va vazifalari: Ushbu mavzu axloqshunoslik fanining predmeti, vazifalari va jamiyatdagi o'rni haqida tushuncha beradi. Axloqning kelib chiqishi va rivojlanish bosqichlari, axloqiy munosabatlar va ularning xususiyatlari ochib beriladi.
  • Qadimgi dunyo axloqshunosligi: Qadimgi Sharq, Misr, Bobil, Xitoy va Yunonistonda shakllangan axloqiy qarashlar, ta'limotlar va ularning o'ziga xos xususiyatlari tahlil qilinadi.
  • O'rta asrlar musulmon Sharqi mutafakkirlarining axloqiy ta'limotlari: Forobiy, Ibn Sino, Beruniy, G'azzoliy va boshqa mutafakkirlarning axloqiy qarashlari, inson kamoloti, adolat, saxovat va boshqa fazilatlar haqidagi ta'limotlari o'rganiladi.
  • Yangi davr axloqshunosligidagi asosiy ta'limotlar va yo'nalishlar: Uyg'onish davri axloqiy qarashlari, Kant, Gegel, Feyerbax, Shopengauer, Nitsshe kabi faylasuflarning axloqiy ta'limotlari va ekzistensializm, personalizm kabi yo'nalishlar tahlili beriladi.
  • Turkiston ma'rifatparvar jadidlarining axloqiy qarashlari: Usmon Nosir, Abdulla Avloniy, Mahmudxo'ja Behbudiy, Fitrat va boshqa jadidlarining axloqiy qarashlari, ma'rifatparvarlik, milliy ozodlik va axloqiy tarbiya masalalari yoritiladi.
  • Oila, fuqarolik jamiyati va davlatning axloqiy asoslari hamda shaxs axloqiy tarbiyasi: Oila axloqi, fuqarolik jamiyatining axloqiy asoslari, davlatning axloqiy vazifalari, shaxsning axloqiy tarbiyasi, axloqiy madaniyat va kasbiy odob masalalari ko'rib chiqiladi.
  • Axloqning kelib chiqishi, unda ixtiyor erkinligining ahamiyati va axloq tuzilmasi: Axloqning kelib chiqishi, ixtiyor erkinligining ahamiyati va axloq tuzilmasi, axloqning ma'naviyat tizimidagi o'rni muhokama etiladi.
  • Axloqshunoslikning asosiy mezoniy tushunchalari, axloqiy tamoyillar va me'yorlar: Axloqshunoslikning asosiy tushunchalari, axloqiy tamoyillar va me'yorlar, yaxshilik va yomonlik tushunchalari tahlil qilinadi.