Mашина - трактор паркидан фойдаланиш
Ushbu kitob mashinasozlik va mexanizmlar nazariyasiga bag'ishlangan bo'lib, unda turli mexanizmlarning tuzilishi, kinematik va dinamik tahlili, hamda sintezi usullari o'rganiladi. Kitob amaliy mashg'ulotlar uchun qo'llanma sifatida mo'ljallangan bo'lib, mashina va mexanizmlarning tuzilishi, kinematikasi, kuch hisobi, tishli uzatmalar va kulachokli mexanizmlarni qamrab oladi. Qo'llanma talabalarga nazariy bilimlarni mustahkamlash va amaliy ko'nikmalarni shakllantirishga yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Mexanizmlarning tuzilishi bo'yicha tasniflash va sintezlash: Mexanizmlarning asosiy qismlari va elementlari, kinematik sxemalar, bo'g'inlar va kinematik juftlar haqida ma'lumot beriladi. Mexanizmlarning tuzilish formulasi va Assur guruhlari tahlil qilinadi.
- Tekis richagli mexanizmlar holatlarini aniqlash: Tekis richagli mexanizmlarning kinematik tahlili, grafik va analitik usullar bilan holatlarini aniqlash usullari ko'rsatilgan. Tezlik va tezlanish rejalari, kinematik diagrammalar qurish usullari tushuntiriladi.
- Mexanizmlarni kuch hisobi. Jukovskiy richagi: Mexanizmlarga ta'sir etuvchi kuchlar, inersiya kuchlari va momentlari, reaksiyalar va muvozanatlovchi kuchlarni aniqlash usullari bayon etiladi. Jukovskiy richagi usuli bilan kuch hisobi ko'rib chiqiladi.
- Keltirilgan kuch va moment. Keltirilgan massa va inersiya momenti: Keltirilgan kuch, moment, massa va inersiya momentini aniqlash usullari, ularning kinematik xarakteristikalarga ta'siri o'rganiladi. Keltirish usullari va masalalarni yechish ko'nikmalari shakllantiriladi.
- Qatorli tishli uzatmalar kinematikasi: Tishli g'ildiraklar geometriyasi, эвольвента tishli ilashish, tishli uzatmalarning asosiy parametrlari va hisoblash usullari keltirilgan.
- Pağonali murakkab tishli uzatmalar kinematikasi: Murakkab tishli uzatmalarning kinematikasi, ularning tuzilishi, kinematik diagrammalari va hisoblash usullari ko'rsatilgan.
- Qo'zğaluvchan o'qli murakkab tishli uzatmalar kinematikasi: Qo'zğaluvchan o'qli murakkab tishli uzatmalarning xususiyatlari va kinematik tahlili, planetar mexanizmlar kinematikasi usullari tushuntiriladi.
- Mushtakli (kulachokli) mexanizmlarni profillash: Kulachokli mexanizmlarning turlari, ularning profillarini loyihalash usullari, harakat qonuniyatlari va geometrik parametrlarini aniqlash usullari bayon etiladi.