Романтизм
Ushbu kitob XIX asr jahon adabiyotining muhim yo'nalishlari, xususan romantizmga bag'ishlangan ma'ruzalar to'plamidir. Unda romantizmning tarixiy-falsafiy ildizlari, estetik prinsiplari, turli mamlakatlardagi namoyandalari (ingliz, nemis, frantsuz) ijodi batafsil tahlil etilgan. Kitob davr adabiyotining asosiy tendensiyalari, qahramonlar xarakteridagi o'zgarishlar, shuningdek, romantizmning keyingi adabiy oqimlarga ta'siri haqida ma'lumot beradi. Asosan, XIX asr romantizmi va uning vakillari qarashlari yoritilgan.
Asosiy mavzular
- Romantizmning tarixiy-falsafiy asoslari: Romantizmning XVIII asr oxiri va XIX asr boshlaridagi ijtimoiy-siyosiy voqealarga, xususan, Fransiya inqilobiga munosabati, inqilobning romantik yozuvchilar dunyoqarashiga ta'siri, romantizmning ma'rifatparvarlik g'oyalariga qarshi chiqishi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
- Romantizmning estetik prinsiplari: Romantik adabiyotning asosiy xususiyatlari, jumladan, sub'ektivlik, hissiyotlarga berilish, tabiatga muhabbat, o'tmishga idealistik qarash, milliy o'zlikni anglashga intilish, xalq og'zaki ijodiga murojaat qilish, ekzotikaga qiziqish, fantastika va mifologiyadan foydalanish kabi masalalar tahlil etiladi.
- Ingliz romantizmi: Ingliz romantizmining yirik namoyandalari (Bayron, Shelli, Vordsvort, Kolrij) hayoti va ijodi, ularning asarlaridagi romantik g'oyalar, xususan, shaxs erkinligi, zulmga qarshi kurash, tabiat go'zalligi, inson ichki dunyosining boyligi kabi masalalar ochib beriladi.
- Nemis romantizmi: Nemis romantizmining o'ziga xos xususiyatlari, uning falsafiy ildizlari (idealizm), yirik namoyandalari (Novalis, Tik, Gyolderlin, Rixter) ijodi, ularning asarlaridagi mistitsizm, diniy motivlar, o'tmishga idealistik qarash kabi masalalar tahlil etiladi.
- Frantsuz romantizmi: Frantsuz romantizmining rivojlanish bosqichlari, yirik namoyandalari (Shatoibriyan, Vinyi, Gyugo) ijodi, ularning asarlaridagi inqilobga munosabat, ijtimoiy adolatsizlikka qarshi kurash, shaxs erkinligi, tabiat go'zalligi kabi masalalar yoritiladi.