Возрастные особенности физиологии дыхания

Ushbu kitob tibbiyot talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, nafas olish fiziologiyasiga bag'ishlangan. Unda tashqi va ichki nafas olish, o'pka hajmlari, gaz almashinuvi, gazlarning qon orqali tashilishi, nafas olishning regulyatsiyasi, nafas olishning yoshga bog'liq o'zgarishlari va nafas olish gigienasi kabi mavzular ko'rib chiqiladi. Kitobda nafas olish tizimini o'rganish usullari va sun'iy nafas olish usullari ham yoritilgan. Kitobning maqsadi talabalarga nafas olish fiziologiyasi bo'yicha bilim berish va amaliy ko'nikmalarni shakllantirishdan iborat.

Asosiy mavzular

Tashqi va ichki nafas olish. O'pka hajmlari: Tashqi nafas olish organizm va atrof-muhit o'rtasidagi gaz almashinuvini, ichki nafas olish esa qon va to'qimalar o'rtasidagi gaz almashinuvini o'z ichiga oladi. O'pka hajmlari nafas olish jarayonida o'zgarib turadi va ularni o'lchash nafas olish tizimining holatini baholashga yordam beradi.
Gaz almashinuvi: Gaz almashinuvi o'pkada va to'qimalarda sodir bo'ladi. O'pkada kislorod alveolalardan qonga o'tadi, karbonat angidrid esa qondan alveolalarga o'tadi. To'qimalarda esa kislorod qondan to'qimalarga o'tadi, karbonat angidrid esa to'qimalardan qonga o'tadi.
Gazlarning qon orqali tashilishi. Nafas olishning regulyatsiyasi: Kislorod qonda gemoglobin bilan bog'langan holda tashiladi. Karbonat angidrid esa qonda erigan holda, bikarbonatlar shaklida va gemoglobin bilan bog'langan holda tashiladi. Nafas olishning regulyatsiyasi nerv va gumoral mexanizmlar orqali amalga oshiriladi.
Nafas olishning yoshga bog'liq o'zgarishlari: Bolalarda nafas olish tezligi kattalarga qaraganda yuqori bo'ladi. Yoshi ulg'aygan sari o'pkaning elastikligi kamayadi va nafas olishning maksimal hajmi pasayadi.
Nafas olish gigienasi: Nafas olish gigienasi nafas olish tizimini sog'lom saqlashga qaratilgan tadbirlarni o'z ichiga oladi. Bularga toza havo, muntazam jismoniy mashqlar va zararli odatlardan voz kechish kiradi.