Тарихий лексикография
Ushbu kitob "Tarixiy leksikografiya" O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan nashr etilgan bo'lib, unda o'zbek tilshunosligi tarixida lug'atchilik an'anasining shakllanishi va rivojlanishi, tarixiy lug'atlarning turlari, tuzilish prinsiplari, lug'atlarda so'zlarning izohlash usullari kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Kitobda, shuningdek, til tarixida so'z va uning ma'nosiga munosabat, tarixiy grammatik asarlarda leksikologiyaga tegishli bilimlarning berilishi kabi lingvistik masalalarga ham to'xtalib o'tiladi. Kitob mumtoz filologiya bo'limi talabalari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Ushbu mavzuda leksikografiyaning maqsad va vazifalari, o'rganish doirasi, uslubiyoti hamda lug'atchilik an'analari haqida umumiy ma'lumotlar beriladi.
- Mahmud Koshg'ariyning "Devonu Lug'atit Turk" Asari: Mahmud Koshg'ariyning hayoti va ilmiy merosi, "Devonu Lug'atit Turk" asarining tuzilishi, ahamiyati, tilshunoslikka qo'shgan hissasi va undagi so'zlarning izohlash prinsiplari ko'rib chiqiladi.
- Mahmud Zamaxshariyning "Muqaddimatu-l-Adab" asari: Zamakhshariyning arab tili grammatikasi va leksikologiyasiga bag'ishlangan asari, uning tuzilishi, turkiy so'zlarning o'rni va ahamiyati tahlil qilinadi.
- XIV-XV asrlarda turkiy til bo'yicha arab tilida yaratilgan lug'atlar va grammatik asarlar: O'rta asrlarda arab tilida yaratilgan turkiy til lug'atlari va grammatik asarlarning yaratilish sabablari, tuzilishi va xususiyatlari o'rganiladi.
- XV–XVI asrlarda “Chig'atoy Turkiysi” bo'yicha yaratilgan lug'atlar va grammatik asarlar: Navoiyning hayoti va ijodi, Navoiy asarlarida eski o'zbek tilining o'rni va ahamiyati, Navoiy asarlariga yaratilgan lug'atlar va sharhlarning ahamiyati tahlil qilinadi.
- XVII–XIX asrlarda yaratilgan lug'atlar va grammatik asarlar: XVII-XIX asrlarda yaratilgan lug'atlar (Masalan, Sangloh) yaratilish sabablari va tuzilishi kabi tomonlari tahlil qilinadi.
- Hozirgi tilshunoslikda turkiy yozma yodgorliklar bo'yicha yaratilayotgan lug'atlar: "Turkiy lug'at"larining kelib chiqishi va hozirgi kundagi ahamiyatlilik tomonlari yoritiladi.