Muzeyshunoslik va arxivshunoslik

Ushbu kitob muzeyshunoslik va arxivshunoslik fanining seminar mashg'ulotlari uchun qo'llanma bo'lib, O'zbekistondagi muzey ishi, uning tarixi, tashkil etilishi, fondlari, faoliyati va rivojlanish tendentsiyalari haqida ma'lumot beradi. Qo'llanma talabalarga, muzey xodimlariga va ushbu soha bilan qiziquvchilarga mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Muzeyshunoslikning predmeti: Fanning ob'ekti, predmeti, asosiy tushunchalari va uslublari aniqlanadi. Muzey ishi jamiyat taraqqiyotining bir qismi sifatida ko'rib chiqiladi, uning vazifalari va ahamiyati ochib beriladi.
O'zbekistonda dastlabki muzeylarning vujudga kelishi: O'rta asrlarda muzeylarning shakllanishi, rus bosqini davrida madaniy boyliklarning talon-taroji va chorizm istilosi davrida muzey ishi ko'rib chiqiladi.
Sho'rolar davrida muzey ishi: Sovet hukumati tomonidan muzeylar sohasida qabul qilingan chora-tadbirlar, "Turkkomstaris" va "O'zkomstaris" tashkilotlarining faoliyati, urush yillarida va urushdan keyingi davrda muzeylar ishi tahlil qilinadi.
Mustaqillik yillarida muzey ishi: Muzeylar ishini yaxshilash bo'yicha prezident farmonlari, tashkil etilgan yangi muzeylar, Temuriylar tarixi va Olimpiya shon-shuhrati muzeyi kabi mavzular yoritiladi.
Muzey fondlari va fond ishi: Muzey fondi tushunchasi, ularni tashkil etish prinsiplari, fond ishining asosiy yo'nalishlari, muzey ashyolarini o'rganish uslubiyoti va muzeyning ijtimoiy-madaniy institut sifatidagi roli ko'rib chiqiladi.
Muzeylarni butlash: Muzey fondlarini butlash jarayoni, dala tadqiqot ishlarining o'rni va muzey ashyolarining ilmiy pasportlashtirilishi masalalari yoritiladi.
Muzey fondlarini hisobga olish: Hisobga olishning maqsad va vazifalari, hisob hujjatlari va muzey fondlarini ilmiy kataloglashtirish jarayoni bayon etiladi.
Muzey fondlarini saqlash: Saqlash tushunchasi, tartibi, harorat-namlik rejimi, havo iflosligidan saqlash, yorug'lik va biologik omillardan saqlash kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
Muzey fondlarini o'rganish: Muzey predmetlari tushunchasi, ularni o'rganish, turkumlash va tartiblashtirish usullari bayon etiladi.
Muzeylarning ilmiy ma'lumotnoma apparati: Umumiy tushunchalar, kataloglar tizimi va yo'lko'rsatkichlar tizimi haqida ma'lumot beriladi.
Muzey ko'rgazmasi: Tarixiy muzeylar ekspozitsiyasining tuzilish prinsiplari, ularni tuzish metodlari, tematik strukturasi, ekspozitsion materiallar va umumtarixiy muzeylar ekspozitsiyasi yoritiladi.
Muzey ko'rgazmasining me'moriy-badiiy echimi: Asosiy tushunchalar, muzey ekspozitsiyalarini badiiy loyihalashning asosiy prinsiplari, badiiy yechim san'ati, ekspozitsion ansambl va bosh qaror, eskiz loyihasi tahlil qilinadi.
Madaniy-ma'rifiy ishlar va muzey: Muzey pedagogikasi, g'oyaviy-tarbiyaviy va ta'limiy ishlar turlari, muzeyning ommalashuvi, axborot va reklama masalalari yoritiladi. O'zbekiston muzeylari misolida tajribalar o'rganiladi.
Namangan viloyat o'lkani o'rganish muzeyi: Muzeyning tarixi, ekspozitsiyalari va tarixiy ekspozitsiyasi batafsil ko'rib chiqiladi.