Либерализация уголовного законодательства – важнейший этап судебно-правовой реформы в Республике Узбекистан

Ushbu maqola O'zbekistonda amalga oshirilayotgan sud-huquq islohotlarining muhim bosqichi bo'lgan jinoiy qonunchilikni liberallashtirish masalalariga bag'ishlangan. Muallif O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov tashabbusi bilan amalga oshirilayotgan islohotlar jarayonida sud-huquq sohasidagi o'zgarishlarga, xususan, 2001-yil 29-avgustda qabul qilingan "Jinoiy, Jinoiy-protsessual kodekslariga hamda O'zbekiston Respublikasining Ma'muriy javobgarlik to'g'risidagi kodeksiga o'zgartish va qo'shimchalar kiritish haqida"gi qonunning ahamiyatiga e'tibor qaratadi. Maqolada jazo tizimini liberallashtirish, jinoyatlarni tasniflash, jazoni yengillashtirish, aybdorlikni bartaraf etish, yarashtiruv institutini qo'llash, qatl jazosini bekor qilish kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Muallif O'zbekistonda jinoiy qonunchilikni liberallashtirish xalqaro standartlarga muvofiq amalga oshirilayotganini ta'kidlaydi.

Asosiy mavzular

• Jinoiy qonunchilikni liberallashtirish: Jinoiy qonunchilikni liberallashtirish O'zbekistonda sud-huquq islohotlarining muhim bosqichi hisoblanadi. Bu jarayon jazoni yengillashtirish, aybdorlikni bartaraf etish, yarashtiruv institutini qo'llash, qatl jazosini bekor qilish kabi choralarni o'z ichiga oladi.
• Jazoni yengillashtirish: Jazoni yengillashtirish jinoyat sodir etgan shaxslarga nisbatan qo'llaniladigan jazolar turlarini kamaytirish, ularning muddatlarini qisqartirish yoki boshqa, yengilroq jazo turlari bilan almashtirishni nazarda tutadi. Bu jarayon jinoyatning ijtimoiy xavflilik darajasini hisobga olgan holda amalga oshiriladi.
• Qatl jazosini bekor qilish: Qatl jazosini bekor qilish O'zbekistonda 2008-yildan boshlab amalga oshirilgan muhim islohotlardan biridir. Qatl jazosi umrbod qamoq jazosi yoki uzoq muddatli qamoq jazosi bilan almashtirildi.
• Yarashtiruv instituti: Yarashtiruv instituti jinoyat sodir etgan shaxsning jabrlanuvchi bilan yarashtirilishi va unga yetkazilgan zararni qoplashi natijasida jinoiy javobgarlikdan ozod qilinishini nazarda tutadi. Bu institut jinoyat oqibatlarini bartaraf etishga va jamiyatda tinchlikni o'rnatishga xizmat qiladi.