Ўрта осиё ва қадимги ҳиндистон халқлари маданий алоқаларининг бошланиши муаммосига доир
Мақолада Ўрта Осиё ва қадимги Ҳиндистон халқлари маданий алоқаларининг бошланиши муаммоси, хусусан, Хараппа маданиятининг Бақтрия билан алоқалари, Шўртўғай ёдгорлигининг роли, этник жараёнлар масаласи ва маданий таъсирлар таҳлил қилинган. Сополли маданияти ашёвий манбалари асосида ҳам Бақтрия ва қадимги Ҳиндистон маданий алоқалари ўрганилган. Ўзбек-олмон Бақтрия экспедициясининг Жарқўтонда олиб борган изланишлари натижасида Бақтрия ва Хараппа маданий алоқалари бронза давридан бошланганлиги таъкидланган.
Asosiy mavzular
- Хараппа ва Бақтрия маданий алоқалари: Хараппа маданиятининг Бақтрия билан алоқалари яхши ўрганилган бўлиб, Шўртўғай ёдгорлиги бу борада муҳим аҳамиятга эга. Шўртўғай Хараппанинг шимолий савдо форпости бўлган.
- Шўртўғай ёдгорлигининг аҳамияти: Шўртўғай ёдгорлиги нафақат маданий алоқаларни, балки этник жараёнларни ўрганишда ҳам муҳим манбадир. У ерда топилган муҳрлар Элам билан боғлиқлиги таъкидланган.
- Бақтриядаги этник гуруҳлар: Бақтрияда Хараппа этник гуруҳларининг ўрни ҳақида янги фикрлар мавжуд. Баъзилар этник бирлик ҳақида гапиришни таклиф қилмоқда.
- Сополли маданиятининг роли: Сополли маданияти ашёвий манбалари Бақтрия ва қадимги Ҳиндистон маданий алоқаларини ўрганишда муҳим аҳамиятга эга.
- Жарқўтон экспедициясининг натижалари: Ўзбек-олмон Бақтрия экспедицияси Жарқўтонда Бақтрия ва Хараппа маданий алоқалари бронза давридан бошланганлигини аниқлади.