XIX asr ikkinchi yarmi-XX asr boshlarida Qoraqalpoqlarning hududiy joylashuvi va ijtimoiy hayoti
Kitobda XIX asrning ikkinchi yarmi va XX asr boshlarida Qoraqalpoqlarning hududiy joylashuvi, ijtimoiy hayoti, urf-odatlari va turmush tarzi haqida ma'lumot berilgan. Qoraqalpoqlarning hududiy o'zgarishlari, ijtimoiy tuzilishi, xo'jaligi, urug'-qabilaviy munosabatlari va madaniyati ko'rib chiqiladi. Kitob qoraqalpoq xalqining o'sha davrdagi hayotini yoritadi.
Asosiy mavzular
- Qoraqalpoqlarning hududiy joylashuvi: Qoraqalpoqlarning Ural, Volga bo'ylari va Orol atroflarida yashaganligi, keyinchalik Amudaryo havzasiga ko'chib o'tganligi haqida ma'lumot beriladi. Ular qozoqlar va turkmanlar hujumlaridan himoyalanish uchun Xiva xonligiga o'tadi.
- Qoraqalpoqlarning ijtimoiy hayoti: XIX asrda qoraqalpoqlarning o'troqlashuvi, dehqonchilik va chorvachilik bilan shug'ullanishi, ruhoniylar va qozilarning roli, sud tizimi va ijtimoiy tabaqalanish jarayoni yoritiladi.
- Urugʻchilik va qabilaviy munosabatlar: XIX asrda qoraqalpoqlarda urugʻ munosabatlarining saqlanib qolishi, «oʻn toʻrt urugʻ» aris birlashmasi, urugʻ oqsoqollari va biylarning roli haqida maʼlumotlar keltirilgan. Ijtimoiy tabaqalanish jarayoni va uning urugʻ-qabilaviy munosabatlarga taʼsiri koʻrsatib oʻtilgan.
- Urf-odatlari va turmush tarzi: Qoraqalpoqlarning dafn marosimlari, toʻy odatlari, anʼanaviy qadriyatlari, maʼnaviy merosi, dostonlar va ularning xalq hayotidagi ahamiyati haqida hikoya qilinadi.