Микроорганизмы пустынных почв и ризосферы солеустойчивых растений зоны приаралья
Ushbu dissertatsiya ishi Orol dengizi mintaqasidagi cho‘l tuproqlarida va tuzga chidamli o‘simliklar rizosferasidagi mikroorganizmlarni o‘rganishga bag‘ishlangan. Tadqiqotda ekstremal sharoitlarga moslashgan mikroorganizmlarning xilma-xilligi, ularning o‘ziga xos xususiyatlari va biotexnologik salohiyati aniqlangan. Dissertatsiyada galofil va termotolerant bakteriyalarning morfologik, fiziologik va biokimyoviy xususiyatlari, shuningdek, ularning o‘simliklar o‘sishiga ta’siri ko‘rib chiqilgan. Olingan natijalar asosida O‘zbekistonning sho‘rlangan hududlarida yaylovlarni tiklash uchun foydalanish mumkin bo‘lgan yangi biotexnologik vositalarni yaratish istiqbollari muhokama qilingan.
Asosiy mavzular
- Orolbo‘yi mintaqasining cho‘l tuproqlaridagi mikroorganizmlar xilma-xilligi: Ushbu mavzu Orolbo‘yi mintaqasidagi cho‘l tuproqlarida yashovchi mikroorganizmlarning turlari, soni va tarqalishini o‘rganadi. Shuningdek, tuproqdagi mikroorganizmlarning o‘zaro ta’siri va ularning ekologik ahamiyati tahlil qilinadi.
- Tuzga chidamli o‘simliklar rizosferasidagi mikroorganizmlar: Bu mavzu tuzga chidamli o‘simliklarning ildizlari atrofida yashovchi mikroorganizmlarning xususiyatlarini ko‘rib chiqadi. O‘simliklar va mikroorganizmlar o‘rtasidagi simbiotik munosabatlar, shuningdek, rizosferaning o‘simliklar o‘sishi va rivojlanishiga ta’siri o‘rganiladi.
- Galofil va termotolerant bakteriyalarning biotexnologik salohiyati: Ushbu mavzu ekstremal sharoitlarda yashovchi bakteriyalarning amaliy ahamiyatini baholaydi. Ularning turli sohalarda, jumladan, qishloq xo‘jaligi va atrof-muhitni muhofaza qilishda qo‘llanilishi mumkin bo‘lgan biotexnologik imkoniyatlari o‘rganiladi.
- Ekstremal sharoitlarda mikroorganizmlarning moslashuvi: Ekstremal sharoitlarga moslashgan holda mikroorganizmlarning yashash strategiyalari va molekulyar mexanizmlarini o‘rganish. Ularning yuqori tuz konsentratsiyalari, harorat va pH darajalariga chidamliligini ta’minlaydigan adaptiv xususiyatlari tahlil qilinadi.
- O‘zbekistonning sho‘rlangan hududlarida yaylovlarni tiklash istiqbollari: Sho‘rlangan tuproqlarda o‘simliklar o‘sishini yaxshilash va yaylovlarni tiklash uchun mikroorganizmlardan foydalanish imkoniyatlari ko‘rib chiqiladi. Mikroorganizmlarning tuproq unumdorligini oshirish, o‘simliklar kasalliklariga qarshi kurashish va atrof-muhitni muhofaza qilishdagi roli baholanadi.