Jahon iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi

Ushbu kitob "Jahon iqtisodiy-ijtimoiy geografiyasi" fani bo'yicha uslubiy qo'llanma bo'lib, unda jahon mamlakatlarining geosiyosiy holati, rivojlanishi, iqtisodiy geografik nuqtai nazardan yoritilgan. Qo'llanma talabalar va o'qituvchilar uchun mo'ljallangan.

Asosiy mavzular

Dunyoning siyosiy xaritasini shakllanishi: Ushbu mavzu dunyo siyosiy xaritasining tarixiy evolyutsiyasini, I-jahon urushi va undan keyingi davr o'zgarishlarini, harbiy-siyosiy bloklarning shakllanishini, SSSRning parchalanishi va yangi davlatlarning paydo bo'lishini o'z ichiga oladi.
Hozirgi zamon mamlakatlarining xilma-xilligi: Mazkur mavzu mamlakatlarni miqdoriy ko'rsatkichlar, joylashuvi, iqtisodiy-ijtimoiy rivojlanish darajasi bo'yicha guruhlashni o'z ichiga oladi. Rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlar, shuningdek, ularning toifalari ko'rib chiqiladi.
Dunyoning chuchuk suv resurslari: Bu mavzu dunyo gidrosferasi, chuchuk suv zahiralari, ularning notekis taqsimlanishi, suv tanqisligi muammosi va uni yechish yo'llari haqida ma'lumot beradi. Suv omborlari va dengiz suvini chuchuklashtirish masalalari ham yoritilgan.
Dunyoning biologik resurslari: Yerning biologik resurslari, o'simlik va hayvonot dunyosi, o'rmon resurslari, dunyo okeani resurslari, ulardan foydalanish va muhofaza qilish masalalari ko'rib chiqiladi.
Dunyo iqlimiy va rekreatsion resurslari: Ushbu mavzu agroiqlim resurslari, ularning taqsimlanishi, issiqlik va yorug'lik mintaqalari, hamda rekreatsion resurslar, dam olish va turizm imkoniyatlari haqida ma'lumot beradi.
Dunyo aholi geografiyasi: Aholining tabiiy o'sishi, jinsiy va irqiy tarkibi, joylashuvi, urbanizatsiya jarayonlari, demografik siyosat va migratsiya masalalari yoritilgan.
Jahon xo'jaligi geografiyasi: Jahon xo'jaligining shakllanishi, tuzilishi, geografik modeli, rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarning o'rni, hamda xalqaro iqtisodiy integratsiya jarayonlari haqida ma'lumot beriladi.
FTIning jahon xo'jaligiga ta'siri: Fan-texnika inqilobining jahon xo'jaligiga ta'siri, industrial va postindustrial iqtisodiyot, ishlab chiqarish tarmoqlaridagi o'zgarishlar, fan va texnikaning rivojlanish tendensiyalari ko'rib chiqiladi.
Dunyo energetika sanoati: Energetika sanoatining ahamiyati, yoqilg'i-energetika resurslari, elektr energiyasi ishlab chiqarish, atom energetikasi, qayta tiklanuvchi energiya manbalari va energetika muammolari yoritilgan.
Dunyo iqlimiy va rekreatsion resurslari: Agroiqlim resurslari atmosfera havosining aktiv haroratlari yig'indisiga qarab baholanadi.Agroiqlimiy resurslarning taqsimlanishiga kenglik zonalligi va vertikal mintaqalanish xal qiluvchi ta'sir qiladi. Agroiqlim resurslari-yer sharida issiqlik, yorug'lik va namlikning taqsimlanishiga bog'liq. Agroiqlim resurslaridan issiqlik alohida o'rin tutadi. Issiqlik va yorug'lik ekvatordan har ikkala qutb tomon kamaya boradi.