Mеtallurgiya va kimyoviy tеxnologiya

Ushbu kitob anorganik kimyo fanining asosiy tushunchalari, qonunlari, elementlarning davriy sistemasi, atom tuzilishi, kimyoviy bogʻlanishlar, eritmalarning xossalari, elektrokimyo va galogenlar, kislorod, oltingugurt, azot, fosfor kabi elementlarning xususiyatlari haqida maʼlumot beradi. Unda kimyoviy reaksiyalar, moddalarning tuzilishi, xossalari va ularning amaliy ahamiyati kabi masalalar yoritilgan. Kitob oliy oʻquv yurtlari talabalari uchun moʻljallangan.

Asosiy mavzular

Kirish. Atom molekulyar ta'limot: Kimyo fanining asosiy tushunchalari, atom molekulyar ta'limotning asoslari, kimyo qonunlari (massaning saqlanish qonuni, tarkibning doimiylik qonuni, karrali nisbatlar qonuni, ekvivalentlar qonuni, hajmiy nisbatlar qonuni, Avogadro qonuni) haqida ma'lumot beriladi.
Atom tuzilishi: Atomning tuzilishi, radioaktivlik, atom tuzilishining planetar modeli, atomlarning elektron formulalari, Pauli prinsipi, Hund qoidasi, valentlikning kvant mexanik tabiati, atomlarda elektron bulutlarning strukturasi, energiyaning minimumga intilish (afzallik) prinsipi kabi masalalar ko'rib chiqiladi.
D.I.Mendeleyevning elementlar davriy qonuni va kimyoviy elementlar davriy sistemasi: D.I.Mendeleyevning davriy qonuni, davriy sistema va uning tuzilishi, davriy sistemada element atomlarining xossalarini uzgarishi haqida ma'lumot beriladi.
Kimyoviy va molekulalararo ta'sir: Kimyoviy ta'sirlashuvning asosiy xususiyatlari va kimyoviy bogni xosil bulish mexanizmi, kimyoviy bogni asosiy turlari, kimyoviy elementlarning valentligi, atom orbitallarning gibridlanishi, koordinasion birikmalarda kimyoviy bog kabi masalalar yoritiladi.
Kimyoviy kinetika va kimyoviy muvozanat: Kimyoviy reaksiya tezligi va ta'sir etuvchi faktorlar, katalizatorlar, kimyoviy muvozanat va ta'sir etuvchi faktorlar ko'rib chiqiladi.
Eritmalar: Eritmalar xaqida umumiy tushunchalar, Eritmalarning konsentrasiyasi, tuyingan eritmalar, Eruvchanlik, Eritmalarning xossalari, Eritmalarning bug bosimi, Eritmalarning kaynash va muzlash temperaturalari xaqida ma'lumotlar beriladi.
Elektrolitik dissoslanish nazariyasi: Elektrolitik dissosilanish, Dissosilanish darajasi, Boskichli dissosilanish, Kuchsiz elektrolitlarning dissosilanish konstantasi, Kuchli elektrolitlarning eritmadagi xolati, Ionli reaksiyalar, Eruvchanlik kupaytmasi, Tuzlarning gidrolizi kabi mavzular yoritiladi.
Oksidlanish-kaytarilish reaksiyalari. Elektrokimyo asoslari.: Oksidlanish va kaytarilish prosesslari, oksidlanish darajasi, asosiy oksidlovchi va kaytaruvchilar, oksidlanish-kaytarilish reaksiyalarining tenglamalarini tuzish usullari, elektrod potensial xakida tushuncha, gazli elektrodlar, galvanik elementlar nazariyasi, elektroliz mavzulari yoritilgan.
VII guruxning r-elementlari: Umumiy xarakteristika, ftor olinishi, birikmalari, xossalari, xlor, olinishi, birikmalari, xossalari, brom, olinishi, birikmalari, xossalari, yod, olinishi, birikmalari, xossalari mavzulari yoritilgan.
VI guruxning p-elementlari: Umumiy xarakteristika, Kislorodning tabiatda uchrashi, olinishi, Kislorodning xossalari, birikmalari, Oltingugurtning tabiatda uchrashi olinishi, Oltingugurtning xossalari, birikmalari, Sulfat kislota olinishi, xossalari mavzulari yoritilgan.
V guruxning p – elementlari: Umumiy xarakteristika, Azot, tabiatda uchrashi, olinishi, xossalari, Forfor, olinishi, xossalari, birikmalari, Fosforli ugitlar mavzulari yoritilgan.
IV guruxning p-elementlari: Umumiy xarakteristika, Uglerod birikmalari, xossalari, Kremniy, xossalari birikmalari, Germaniy, Kalay, Kurgoshin. mavzulari yoritilgan.
MYE TALLAR: Metallarning umumiy xossalari, Metallarning ichki tuzilishi, Metallarning tabiatda uchrashi, Metallarning olinishi, Metallarning fizikaviy va kimeviy xossalari, Metallar korroziyasi mavzulari yoritilgan.
III GURUXNING P-ELEMENTLARI: Umumiy xarakteristika, Bor, olinishi, xossalari, Borning birikmalari, olinishi, xossalari, Alyuminiy olinishi va xossalari, Alyuminiy birikmalari, olinishi xossalari, Galliy, indiy, talliyning olinishi va xossalari mavzulari yoritilgan.
I GURUXNING S-ELEMENTLARI: Umumiy xarakteristika, Litiy olinishi, xossalari, birikmalari, Natriy, olinishi, xossalari, birikmalari, Kaliy, olinishi, xossalari, birikmalari, Rubidiy va seziyning olinishi, xossalari mavzulari yoritilgan.
II GRUPPANING S-ELEMENTLARI: Umumiy xarakteristika, Berilliy olinishi, xossalari, birikmalari, Magniy, olinishi, xossalari, birikmalari, Kalsiy gruppacha elementlari, olinishi, xossalari, birikmalari mavzulari yoritilgan.
VIII GURUXNING D-ELEMENTLARI: Temir gruppachasi elementlarining umumiy tavsifi, Temir - olinishi, xossalari, birikmalari, Kobalt – olinishi, xossalari, birikmalari, Nikel – olinishi, xossalari, birikmalari, Platina gruppachasi elementlarining umumiy xossalari.