«Materiallar qarshiligi»

Ushbu kitob "Materiallar qarshiligi" fanini o'qitishda zamonaviy ta'lim texnologiyalarini qo'llashga bag'ishlangan. Unda fanning asosiy tushunchalari, nazariy asoslari va amaliy masalalarni yechish usullari batafsil bayon etilgan. Kitobda har bir mavzu bo'yicha ma'ruza, amaliy mashg'ulotlar va laboratoriya ishlari uchun texnologik xaritalar ishlab chiqilgan bo'lib, bu o'qituvchilarga dars jarayonini samarali tashkil etishda yordam beradi. Shuningdek, kitobda talabalarning bilimini nazorat qilish va baholash usullari, mustaqil ishlash uchun topshiriqlar va test savollari ham keltirilgan.

Asosiy mavzular

Kirish: Materiallar qarshiligi fanining mohiyati, vazifalari va asosiy tushunchalari. Konstruksiya elementlari va tuzilmalari. Tashqi va ichki kuchlar, kuchlanish va deformatsiya haqida ma'lumotlar. Materiallar qarshiligida qabul qilinadigan gipotezalar.
Cho'zilish va siqilish: Bo'ylama kuchlarni aniqlash va epyuralarini qurish. Cho'zilish va siqilishdagi kuchlanish, deformatsiya va ko'chishlar. Guk qonuni. Puasson koeffisiyenti. Cho'zilgan va siqilgan sterjenlarning mustahkamlik shartlari. Statik aniqmas masalalarni yechish.
Siljish: Sof siljish. Guk qonuni. Siljishda potensial energiya. Siljishga ishlaydigan birikmalarning amaliy hisobi.
Tekis kesim yuzalarining geometrik xarakteristikalari: Tekis kesim yuzalarining statik va inersiya momentlari. Oddiy shakllarning inersiya momentlari. Markaziy o'qlar parallel ko'chirilganda inersiya momentlarining o'zgarishi. Koordinata o'qlari burilganda inersiya momentining o'zgarishi.
Buralish: Doiraviy kesimli sterjenlarning buralishida kuchlanish va deformatsiya. Valning buralishdagi mustahkamlik sharti. Kesimi doiraviy bo'lmagan sterjenlarning buralishi. Buralishda statik aniqmas masalalar.
Egilish: Balka tayanchlarining xillari va tayanch reaksiyalarini aniqlash. Balka ko'ndalang kesimida hosil bo'ladigan zo'riqish kuchlarini aniqlash. Eguvchi moment, kesuvchi kuch epyuralari. Egilishda kuchlanishlarni aniqlash. Bosh kuchlanishlar.
Murakkab qarshilik: Siniq sterjenlar uchun zo'riqish kuchlarining epyuralarini qurish. Qiyshiq egilish. Cho'zilish bilan egilishning birgalikdagi ta'siri. Kesim yadrosi.
Siqilgan sterjenlarni ustivorlikka hisoblash: Siqilgan sterjen uchun kritik kuchni aniqlash. Eyler formulasi. Sterjen uchlarining mahkamlanish usulining kritik kuch formulasiga ta'siri. Siqilgan sterjenlarni ustivorlikka hisoblash.
Dinamik yuklar ta'siri: Mashina va inshoot qismlariga inersiya kuchlarining ta'siri. Zarb yuklari ta'sirida hosil bo'ladigan kuchlanishlar. Mashina va inshoot qismlarida hosil bo'ladigan tebranma harakatlar.