Саноат иқтисодиёти
Ushbu darslik sanoat iqtisodiyotining turli jabhalarini, jumladan, sanoatning roli, tarmoq tuzilmasi, ishlab chiqarishni rejalashtirish, tannarx, foyda, raqobatbardoshlik va xomashyo ta'minotini qamrab oladi.
Asosiy mavzular
- Fanning predmeti va vazifalari: Fanning ob'ekti, predmeti va vazifalari, boshqa fanlar bilan bog'liqligi, o'rganish metodologiyasi va usullari, ijtimoiy-iqtisodiy masalalar.
- Sanoat - milliy iqtisodiyotning etakchi tarmog'i: Sanoatning roli va o'rni, sanoat tarmoqlari va ularning rivojlanishi.
- Sanoat tarmoq tuzilmasi va tarkibiy siljishlar: Struktura siyosati, ijtimoiy mehnat taqsimoti, tarmoq tuzilmasi va uni belgilovchi omillar, o'zgarish tendentsiyalari.
- Sanoatda zamonaviy boshqaruv tizimi: Boshqaruv ob'ektiv zaruriyat, asosiy tamoyillari va usullari, zamonaviy tuzilishi, takomillashtirish.
- Sanoat ishlab chiqarishini rejalashtirish va prognozlash: Rejalashtirish va prognozlashning mohiyati, tamoyillari va usullari, reja tizimi, ishlab chiqarish rejasini tuzish.
- Sanoat ishlab chiqarishining iqtisodiy va ijtimoiy samaradorligi: Samaradorlik, ishlab chiqarish samaradorligining mohiyati, mezon va ko'rsatkichlari, omillari va yo'llari.
- Sanoatda fan-texnika taraqqiyoti: Fan-texnika taraqqiyotining mohiyati va ahamiyati, asosiy yo'nalishlari, samaradorligini baholash.
- Ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil etish: Ishlab chiqarishni ijtimoiy tashkil etishning shakllari va ularning o'zaro bog'liqligi, kontsentratsiyalashtirish, ixtisoslashtirish, kooperativlashtirish, kombinatlashtirish.
- Sanoatda kadrlar va mexnatga xaq to`lash: Kadrlar siyosati, kadrlar tarkibi va strukturasi, tanlash va joy-joyiga qo'yish, malakasini oshirish, mehnat va unga haq to'lash.
- Sanoat ishlab chiqarishining asosiy fondlari va ishlab chiqarish quvvatlari: Asosiy fondlarning iqtisodiy mohiyati, tarkibi va tuzilishi, baholash, eskirishi, amortizatsiyasi, foydalanish ko'rsatkichlari, ishlab chiqarish quvvatlari.
- O`zbekiston sanoatining xomashyo manbai va uni joylashtirish: Sanoatda xomashyo, uning xususiyatlari va turkumlanishi, resurslar tejamkorligining strategiyasi va taktikasi, mineral xomashyo.
- Sanoat ishlab chiqarishining aylanma fondlari va mablag'lari: Aylanma fondlarning mohiyati va ahamiyati, moddiy resurslardan samarali foydalanish masalalari, aylanma mablag'lar va ularning aylanishini tezlashtirish.
- Sanoat maxsulotining sifati va uning raqobatbardoshligi: Sifat tushunchasi, sifat ko'rsatkichlari, maxsulot sifatini boshqarish va oshirish, standartlashtirish, sertifikatlashtirish.
- Sanoatda tannarx, foyda va ishlab chiqarish rentabelligi: Qiymat va tannarx nazariyasi, ishlab chiqarish sarflarini kamaytirishning ilmiy asoslari, tannarxni xosil qiluvchi xarajatlarni guruxlash, foyda va rentabellik.
- Sanoat ishlab chiqarishida baxo va baxolash: Baxo – bozor munosabatlarining iqtisodiy kategoriyasi sifatida, baxo tushunchasi va uning funktsiyalari, bahoning turlari va strukturasi.