Атом ва ядро физикаси

Ushbu o'quv qo'llanma "Axborot texnologiyalari muhitida fizika o'qitish nazariyasi va uslubiyoti" fanining "Atom va yadro fizikasi" bo'limini o'rganishga bag'ishlangan. Qo'llanma talabalarga fizika fanini o'qitishda zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanishning nazariy va amaliy asoslarini o'rgatadi. Unda virtual laboratoriya stendlari yordamida atom va yadro fizikasiga oid tajribalarni o'tkazish, fizik hodisalarni modellashtirish va kompyuter texnologiyalari asosida o'quv materiallarini yaratish uslublari ko'rsatilgan.

Asosiy mavzular

  • Broun harakati: Ushbu mavzu suyuqlik yoki gaz ichidagi zarrachalarning tartibsiz harakatini o'rganadi. Talabalar Broun harakatining sabablarini, xususiyatlarini va unga ta'sir etuvchi omillarni o'rganadilar. Shuningdek, Broun harakatining diffuziya hodisasi bilan bog'liqligi ham ko'rib chiqiladi.
  • Tomson atom modeli: Ushbu mavzu atom tuzilishining dastlabki modellaridan biri bo'lgan Tomson modelini ko'rib chiqadi. Talabalar Tomson modelining asosiy g'oyalari, afzalliklari va kamchiliklari bilan tanishadilar.
  • Rezerford tajribasi: Ushbu mavzu atom tuzilishi haqidagi zamonaviy tasavvurlarga olib kelgan Rezerford tajribasini o'rganadi. Talabalar alfa zarrachalarining sochilish qonuniyatlarini va atom yadrosi mavjudligini isbotlashni o'rganadilar.
  • Atomning yadro modeli: Ushbu mavzu atomning yadro modelini, uning asosiy elementlarini va xususiyatlarini ko'rib chiqadi. Talabalar atom yadrosining tuzilishi, zaryadi va massasi haqida ma'lumot oladilar.
  • Planetar model: Ushbu mavzu atom tuzilishining planetar modelini, uning asosiy g'oyalari va Rezerford modelidan farqini o'rganadi.
  • Elastik va noelastik to'qnashuvlar: Ushbu mavzu elastik va noelastik to'qnashuvlar o'rtasidagi farqni, ularning asosiy qonunlarini va xususiyatlarini ko'rib chiqadi.
  • Frank va Gerts tajribasi: Ushbu mavzu atomlarning energiya sathlari mavjudligini tasdiqlovchi Frank va Gerts tajribasini o'rganadi. Talabalar tajribaning o'tkazilish shartlari, natijalari va ularning fizik mohiyatini o'rganadilar.
  • Shtark effekti: Ushbu mavzu atomlarning spektral chiziqlarining elektr maydon ta'sirida ajralishini, Shtark effektining sabablarini va qonuniyatlarini ko'rib chiqadi.
  • Zeeman effekti: Ushbu mavzu atomlarning spektral chiziqlarining magnit maydon ta'sirida ajralishini, Zeeman effektining sabablarini va qonuniyatlarini o'rganadi.
  • Zarrachalarning to'lqin tabiyati: Ushbu mavzu zarrachalarning to'lqin tabiatini, De Broyl to'lqinlarini va Heisenberg noaniqlik prinsipini ko'rib chiqadi.
  • Zeemanning g'ayrioddiy effekti: Ushbu mavzu atomlarning spektral chiziqlarining magnit maydon ta'sirida g'ayrioddiy ajralishini o'rganadi.
  • Vodorod atomi nazariyasi: Ushbu mavzu vodorod atomining tuzilishini, energiya sathlarini va spektrini tasvirlaydi.
  • Stern va Gerlax tajribasi: Ushbu mavzu atomlarning magnit momentlarining fazoviy kvantlanishini tasdiqlovchi Stern va Gerlax tajribasini ko'rib chiqadi.
  • Eynshteyn va De Haas tajribasi: Ushbu mavzu ferromagnetiklarning magnitlanish jarayonini o'rganishga bag'ishlangan Eynshteyn va De Haas tajribasini ko'rib chiqadi.
  • Elementar zarrachalar: Ushbu mavzu elementar zarrachalarni, ularning xususiyatlarini, tasnifini va o'zaro ta'sirini o'rganadi.
  • Fotoeffekt: Ushbu mavzu yorug'lik ta'sirida moddadan elektronlarning chiqishini o'rganadi.
  • Kompton effekti: Ushbu mavzu yorug'likning erkin elektronlarda sochilishini o'rganadi.
  • Elektron-pozitron juftliklarining tug'ilishi: Ushbu mavzu yuqori energiyali fotonlarning moddada elektron va pozitron juftliklariga aylanishini o'rganadi.
  • Yadroning tomchi modeli: Ushbu mavzu atom yadrosining tuzilishini suyuqlik tomchisi modeliga asoslanib o'rganadi.
  • Yadro reaksiyalari: Ushbu mavzu atom yadrolarining o'zgarishini, ularning turlarini va qonuniyatlarini o'rganadi.
  • Zanjirli reaksiyalar: Ushbu mavzu yadro reaksiyalarining o'z-o'zidan davom etishini, ularning shartlarini va xususiyatlarini o'rganadi.