Маркшейдерия ва кон геометрияси асосий тушунчалари
Ushbu kitob marksheyderlik ishlari, kon geometriyasi asoslari fanining dasturi bo'lib, unda talabalarni marksheyderlik ishlari bilan tanishtirish, marksheyderlik planlar va tasvirga olish ishlari haqida tushuncha berish, foydali qazilma konlarini hisoblash usullarini o'rgatish, fan tarixi va rivojlanishi haqida ma'lumot berish maqsad qilingan. Dasturda marksheyderlik hujjatlari, yer osti va ochiq usulda qazib olishda marksheyderlik ishlari, konlarni geometriyaga solish, foydali qazilma zahiralarini hisoblash kabi mavzular yoritilgan. Shuningdek, talabalarning amaliy mashg'ulotlari va mustaqil ishlari ham rejalashtirilgan.
Asosiy mavzular
- Marksheyderiya va kon geometriyasi asosiy tushunchalari: Marksheyderiya fanining ahamiyati, vazifalari, tarixi, foydali qazilma konlarini qazib olishda marksheyderlik xizmatining vazifalari, marksheyderlik hujjatlari va ularga qo'yiladigan talablar.
- Foydali qazilma konlarini yer osti usulda qazib olishda marksheyderlik ishlari: Yer osti marksheyderlik tasvirga olish, poligonometriya, teodolit yo'llari, yo'naltirish usullari, vertikal tasvirga olish, kon lahimlarida geometrik va trigonometrik nivelirlash, kon lahimlarini barpo etishda marksheyderlik xizmati vazifalari.
- Foydali qazilma konlarini ochiq usulda qazib olishda marksheyderlik ishlari: Ochiq usulda qazib olish ishlarida marksheyderlik, tasvirga olish, karyerlarda marksheyderlik tasvirga olish, burg'ulash va portlatish ishlarining marksheyderlik ta'minoti, transheyalarni o'tishda, transport yo'llarini o'tishda marksheyderlik ishlari, ag'darma ishlaridagi marksheyderlik ishlari, kon ishlari hajmini hisoblashda marksheyderlik ishlari, qiyaliklar turg'unligini ta'minlashda marksheyderlik ishlari.
- Foydali qazilma konlarini geometriyaлаш: Konlarni geometriyaлаш масаласи, босқичлари va aҳамияти. Konlarni geometriyaлаш усуллари. Foydali qazilma ётқизиқларининг шакли va geometrik параметрлари. Гипсометрик планлар.
- Konlardan foydalanishda marksheyderlik таъминоти: Kon boyliklarining қидириб топилган zahiralari таснифи. Foydali qazilmalar zahirasini hisoblash parametrлари va аниқлаш усуллари. Zahirani hisoblash усуллари. Foydali qazilmalar haжmini omborlarda va қоплама тоғ jinslari haжmini ag'darmalarda hisoblash.