Полеты в условиях грозовой деятельности. Влияние гроз и шквалов на деятельность авиации. Требование нормативных и руководящих документов РУз.
Ushbu kitob aviatsiya meteorologiyasi, ya'ni fuqaro va eksperimental aviatsiyaning ob-havo bilan ta'minlanishi, groza (do'l, momaqaldiroq) hodisalari va ularning aviatsiyaga ta'siri, shuningdek, ushbu sohadagi normativ hujjatlar haqida ma'lumot beradi. Bundan tashqari, uchuvchilar va dispetcherlar uchun groza sharoitida parvoz qilish bo'yicha tavsiyalar ham keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Groza va uning turlari: Groza hosil bo'lish shartlari, rivojlanish bosqichlari va turlari (ichki massali, frontal va orografik grozalar) haqida ma'lumot beriladi.
- Groza bilan bog'liq hodisalar: Groza bilan bog'liq bo'lgan kuchli shamol, shkval, tornado, do'l va momaqaldiroq kabi xavfli ob-havo hodisalarining aviatsiyaga ta'siri ko'rib chiqiladi.
- Shamoldagi siljish: Shamoldagi siljishning hosil bo'lish sabablari (mezojetlar, groza faoliyati, frontal bo'limlar) va aviatsiyaga xavfi tahlil qilinadi. Shamoldagi siljishni aniqlash va uning oldini olish bo'yicha tavsiyalar beriladi.
- Grozani kuzatish: Radiolokatsiya ma'lumotlaridan foydalanish, groza o'choqlarini aniqlash va samolyotlarning harakatlanishini rejalashtirish bo'yicha ko'rsatmalar beriladi. Shuningdek sun'iy yo'ldosh ma'lumotlarini tahlil qilish va ulardan sinoptik holatni baholashda foydalanish usullari ham yoritilgan.
- Mehnat muhofazasi: Dispetcherlar va aviatsiya xodimlarining mehnat sharoitlari, xavfsizlik qoidalari va favqulodda vaziyatlarda harakat qilish tartibi yoritilgan.
- Iqtisodiy qism: Havodagi harakatni boshqaruvchi xodimlarining ish haqi va qo'shimcha to'lovlar hisoblash tartibi bo'yicha ma'lumotlar keltirilgan.