Морфо-биологические особенности полозов: coluber и elaphe, мембраноактивность их ядов
Ushbu kitob O'zbekiston faunasiga mansub Coluber va Elaphe turkumidagi ilonlarning morfologik, biologik xususiyatlari va zaharining membranaga ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan. Dissertatsiyada ilonlarning tuzilishi, hayot tarzi, yashash muhiti, zaharining tarkibi va ta'sir mexanizmlari tahlil qilingan. Shuningdek, ilon zaharining tibbiyotda qo'llanilishi mumkin bo'lgan jihatlari ko'rib chiqilgan. Tadqiqot natijalari O'zbekiston bioxilma-xilligini saqlash va zaharli ilon chaqishining oldini olish bo'yicha chora-tadbirlarni ishlab chiqishga yordam beradi. Kitobda Coluber ravergieri, Coluber tyria va Elaphe dione ilonlarining morfologik va biologik xususiyatlarining o'ziga xos jihatlari keltirilgan.
Asosiy mavzular
- Coluber va Elaphe ilonlarining morfologik xususiyatlari: Ilonlarning tana tuzilishi, bosh va tana o'lchamlari, terining rangi, tangachalarning joylashuvi va boshqa morfologik belgilari batafsil tavsiflangan.
- Coluber va Elaphe ilonlarining biologik xususiyatlari: Ilonlarning yashash muhiti, oziqlanishi, ko'payishi, mavsumiy faolligi va sutkalik harakatlanishi kabi biologik xususiyatlari o'rganilgan.
- Coluber va Elaphe ilonlar zaharining tarkibi: Ilon zaharining kimyoviy tarkibi, fermentlar, toksinlar va boshqa biologik faol moddalar aniqlangan.
- Coluber va Elaphe ilonlar zaharining ta'sir mexanizmlari: Ilon zaharining hujayra membranalariga ta'siri, ion kanallarining faoliyatini buzishi va mitoxondriyalarning ishini susaytirish kabi ta'sir mexanizmlari ko'rib chiqilgan.
- Ilon zaharining tibbiyotda qo'llanilishi: Ilon zaharidan dori vositalarini ishlab chiqish va turli kasalliklarni davolashda foydalanish imkoniyatlari muhokama qilingan.