Tog’ay Murod asarlari lingvopoetikasi

Ushbu bitiruv malakaviy ishi o‘zbek filologiyasida badiiy asar tilshunosligini o‘rganish, xususan Tog‘ay Murod asarlarining lisoniy xususiyatlarini tahlil qilishga bag‘ishlangan. Unda poetika tilshunoslikning o‘rganish obyekti sifatida ko‘riladi, adib uslubini shakllantiruvchi lisoniy vositalar, badiiy tasvir vositalarining lingvistik asoslari va dialektizmlarning poetik tasvirdagi o‘rni kabi masalalar o‘rganiladi. Ishda tilning turli sath birliklarining badiiy asar tilida qanday namoyon bo‘lishi, yozuvchining individual uslubi va til imkoniyatlaridan foydalanish mahorati tahlil etiladi.

Asosiy mavzular

Poetika tilshunoslikning o'rganish obyekti sifatida: Ushbu bo'lim badiiy adabiyot tilini o'rganishning nazariy va amaliy masalalariga bag'ishlangan. Unda milliy badiiy adabiyot tilining ahamiyati, badiiy asar tilining xususiyatlari, adabiy til, badiiy til va jonli so'zlashuv tili o'rtasidagi munosabatlar ko'rib chiqiladi.
Tilning turli sath birliklari badiiy asar tili va adib uslubini shakllantiruvchi vosita sifatida: Ushbu bo'limda tilning fonetik, leksik va grammatik sath birliklarining badiiy asar tilida qanday namoyon bo'lishi, ularning adib uslubini shakllantirishdagi roli tahlil qilinadi. Fonetik vositalar (alliteratsiya, tovush takrori), leksik vositalar (okkazional so'zlar, sinonimlar, antonimlar) va grammatik vositalarning (takrorlar, parallelizm) badiiy matnni yaratishdagi o'rni ko'rsatib beriladi.
Badiiy tasvir vositalarining lingvistik asoslari: Ushbu bo'lim badiiy tasvir vositalarining (metafora, metonimiya, sinekdoxa, ramz, kinoya va boshqalar) lingvistik asoslariga bag'ishlangan. Tog'ay Murod asarlarida ushbu vositalarning qanday qo'llanilishi, ularning badiiy matnga ta'siri, personajlar nutqini individuallashtirishdagi roli tahlil etiladi.
Dialektizm turlarining poetik tasvirdagi o'rni: Ushbu bo'limda dialektizmlarning (fonetik, leksik va grammatik) badiiy asar tilida qanday namoyon bo'lishi, ularning poetik tasvirni yaratishdagi o'rni ko'rib chiqiladi. Tog'ay Murod asarlarida Surxondaryo shevasiga xos dialektizmlarning qo'llanilishi, ularning asar tiliga joziba bag'ishlashi tahlil etiladi.