Тупроқшунослик
Ushbu kitob tuproqshunoslik faniga oid ma'ruzalar matnidan iborat bo'lib, unda tuproqning fizikaviy xususiyatlari, tarkibi, organik qismi, klassifikatsiyasi va boshqa muhim jihatlari yoritilgan. Kitob, asosan, qishloq xo'jaligi sohasida tahsil olayotgan talabalar uchun mo'ljallangan bo'lib, tuproqning asosiy xususiyatlarini o'rganishda yordam beradi.
Asosiy mavzular
- Tuproqning fizikaviy xossalari: Tuproqning umumiy fizikaviy xossalari, zichligi (hajmiy massasi) va fizik-mexanik xossalarini o'z ichiga oladi. Bu xossalar tuproqning suv, havo va issiqlik rejimlariga ta'sirini, shuningdek, o'simliklarning o'sishi va rivojlanishidagi ahamiyatini belgilaydi.
- Tuproqshunoslik fanining rivojlanish tarixi: Tuproqshunoslik fanining shakllanishi, rivojlanishi va bu sohada o'z hissasini qo'shgan olimlar haqida ma'lumot beriladi. Shuningdek, fanning boshqa fundamental fanlar bilan aloqasi ham ko'rsatib o'tiladi.
- Tuproq kolloidlari va singdirish qobiliyati: Tuproq kolloidlarining tarkibi, tuzilishi va xossalari, shuningdek, tuproqning singdirish qobiliyati va uning turlari haqida ma'lumotlar beriladi. Bu tuproqning turli moddalarni yutish va almashish jarayonlaridagi ahamiyatini tushuntiradi.
- Tuproq strukturasi: Tuproq strukturasining tashkil topishi, ahamiyati, buzilishi va uni tiklash yo'llari, shuningdek, tuproqning umumiy fizikaviy va fizik-mexanik xossalari yoritiladi. Tuproq strukturasining o'simliklar o'sishi uchun muhimligi ta'kidlanadi.
- Tuproq eritmasi: Tuproq eritmasining tarkibi, konsentratsiyasi va o'simliklar oziqlanishidagi ahamiyati, shuningdek, tuproqdagi oksidlanish va qaytarilish jarayonlari haqida ma'lumot beriladi. Bu tuproqning kimyoviy muhitini va o'simliklar uchun ozuqa moddalarining mavjudligini belgilaydi.
- Tuproqlar klassifikatsiyasi: Tuproqlarni tasniflashning zarurligi, ilmiy asoslari va asosiy taksonomik birliklari, shuningdek, tuproqlar nomenklaturasi va diagnostikasi yoritiladi. Tuproqlarni guruhlashning turli usullari va ularning ahamiyati ko'rsatiladi.
- Tuproq organik qismi: Tuproqdagi organik moddalarning manbalari, turli organik va kimyoviy birikmalarning tuproqda parchalanishi, kimyoviy komponentlarning tuproqda o'zgarishi va tuproq tarkibidagi gumusning miqdoriga qarab tuproqlarning guruhlanishi haqida ma'lumot beriladi.