Амалий механика
Ushbu kitob materiallar qarshiligi kursining ma'ruzalar matnidir. Unda materiallar qarshiligining asosiy tushunchalari, yuklanish turlari va konstruksiyalarning mustahkamligi, bikrligi va устойчивости haqida ma'lumot berilgan. Materiallarning xususiyatlari, kuchlanish va deformatsiya, geometrik xarakteristikalari ham batafsil yoritilgan. Kitob oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan.
Asosiy mavzular
- Kirish: Materiallar qarshiligi fanining maqsadi va vazifalari, rivojlanish tarixi, asosiy gipotezalar, inshoot va mashina qismlarining hisobiy sxemalari.
- Cho'zilish va siqilish: Cho'zilish va siqilishda normal kuchlanishlar, mustahkamlik shartlari, deformatsiyalar, Guk qonuni, materiallarning mexanik xarakteristikalari, cho'zilish diagrammasi.
- Ko'ndalang kesim yuzalarining geometrik xarakteristikalari: Kesim yuzasi, statik moment, inersiya momentlari, qutb va markazdan qochma inersiya momentlari.
- Siljish va burilish: Sof siljish, Guk qonuni, elastiklik modullari orasidagi bog'lanish, siljishga ishlaydigan birikmalarning hisobi, sterjenning burilishi.
- To'g'ri o'qli brusning egilishi: Sof egilish, normal kuchlanishlarni aniqlash, tekis shakllarning qarshilik momentlari, balkalarni mustahkamlikka tekshirish, ko'chishlar.
- Oddiy statik noaniq sistemalar hisobi: Egilishga ishlaydigan oddiy statik noaniq sistemalar, statik noaniqlik darajasi, asosiy sistema tanlash, kuch usulining kanonik tenglamalari.
- Murakkab qarshilik: Yuklangan sterjendagi ichki kuchlarni aniqlash, murakkab qarshilikda kuchlanishlar va murakkab deformatsiya ko'rinishlari.
- Siqilgan sterjenlarni ustivorligi: Muvozanatning ustivor va noustivor shakllari, kritik kuchlarni topishning Eyler usuli, sterjen tayanch shartlarining kritik kuchga ta'siri.
- Irshatqlar dinamikasi: Tsiklik o'zgaruvchan kuchlanishlar ta'siridagi brusning mustahkamligini tekshirish.