Современные календарные обычаи и обряды Монгольского народа
Ushbu bitiruv malakaviy ishi mo'g'ul xalqining zamonaviy taqvim odatlari va marosimlariga bag'ishlangan. Unda to'rt faslning har biriga tegishli bo'lgan odatlar va marosimlar, ularning kelib chiqishi, mohiyati va ahamiyati ko'rib chiqiladi. Shuningdek, ishda mo'g'ul xalqining turmush tarzi, urf-odatlari va dunyoqarashi aks ettirilgan.
Asosiy mavzular
- Bahorgi bayramlar: Bahorgi bayramlar dehqonchilik ishlarining boshlanishi bilan bog'liq bo'lib, tabiatning uyg'onishi va yangilanishini nishonlaydi. Ularga hosildorlikni oshirish, chorvachilikni ko'paytirish va oila farovonligini ta'minlashga qaratilgan rasm-rusumlar kiradi. Ajdodlarni xotirlash marosimlari ham muhim o'rin tutadi.
- Yozgi bayramlar: Yozgi bayramlar ekinlarni saqlash, chorva mollarini asrash va hosilni yig'ishtirishga tayyorgarlik ko'rish bilan bog'liq. Quyosh energiyasini kuchaytirishga qaratilgan rasm-rusumlar o'tkaziladi. Tozalash va himoya qilish funktsiyalariga ega bo'lgan odatlar ham keng tarqalgan.
- Kuzgi bayramlar: Kuzgi bayramlar yig'im-terim yakunlari va kelajak uchun minnatdorchilik bildirish bilan bog'liq. Qo'shma jamoalar va oilaviy ziyofatlar uyushtiriladi. Ajdodlarni xotirlash va kelgusi hosil uchun duo qilish marosimlari o'tkaziladi.
- Qishki bayramlar: Qishki bayramlar o'tayotgan yil uchun minnatdorchilik va kelgusi yil uchun yaxshi niyatlar bilan bog'liq. Oila a'zolari va butun jamoaning sog'lig'i va farovonligi uchun rasm-rusumlar o'tkaziladi. Kelajakka umid bilan qarash va futuristik kayfiyat hukmronlik qiladi.
- To'y odatlari: Mo'g'ul to'y odatlari turli xil rasm-rusumlar va marosimlardan iborat bo'lib, oila qurish va yangi hayot boshlash bilan bog'liq. Svatchilik, sep yig'ish, kelinni kuzatish, to'yni nishonlash va kuyovning ota-onasiga tashrif buyurish kabi bosqichlar mavjud.
- Dafn marosimlari: Mo'g'ul dafn marosimlari o'lim va o'limdan keyingi hayot bilan bog'liq bo'lib, turli xil e'tiqodlar va urf-odatlarni aks ettiradi. Jasadni tayyorlash, dafn marosimi o'tkazish, xotira tadbirlarini tashkil etish kabi bosqichlar mavjud.
- Uchrashuv: Mo'g'ullar qanday salomlashishi, bayramlarda taomlanishi haqida ma'lumotlar beriladi.