Fermalar hisobi

Ushbu kitob, O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan tasdiqlangan, Alisher Navoiy nomidagi Samarqand Davlat Universiteti Mexanika-matematika fakulteti Mexanika kafedrasi uchun mo'ljallangan "Nazariy mexanika" fanidan uslubiy qo'llanmadir. Qo'llanma, asosan, statika masalalarini yechishga qaratilgan bo'lib, talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish va ularni bajarish bo'yicha yo'riqnomalarni o'z ichiga oladi. Kitobda ferma hisobi, tayanch reaksiyalarini aniqlash, sterjenlardagi kuchlarni topish usullari, tugunni kesish usuli va Ritter usuli kabi mavzular batafsil yoritilgan.

Asosiy mavzular

  • Fermalar hisobi: Nazariy mexanikaning statikaga oid masalalarida qattiq jismga ta'sir etuvchi kuchlar muvozanatini o'rganish. Koordinatalar sistemasida harakat tenglamalari, trayektoriyasi, tezligi va tezlanishini aniqlash usullari.
  • Tekis fermaning tayanch reaksiyalarini va sterjenlaridagi kuchlarni aniqlash: Fermalar va ularning muvozanati. Sterjenlarning tugunlar yordamida geometrik o'zgarmas qilib tutashtirilishidan hosil bo'lgan qurilmalarni tahlil qilish. Tugunlarga qo'yilgan kuchlar ta'sirida sterjenlardagi cho'zilish va siqilishga qarshilikni aniqlash.
  • Tugunni kesish usuli: Fermaning tugunlarini kesish orqali sterjenlardagi zo'riqishlarni topish usuli. Tugunlar bevosita qo'yilgan kuchlar va tayanch reaksiyalari ta'sirida muvozanatda turishini ta'minlash.
  • Ferma sterjenlaridagi zo'riqishlarni Ritter usuli bilan aniqlash: Fermani fikran ikki qismga ajratib, bir qismining muvozanatini tekshirish orqali sterjenlardagi zo'riqishlarni aniqlash. Kesilgan sterjenlarning soni uchtadan oshmasligi shart.