Mexanika

Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Andijon davlat universiteti talabalari uchun mo'ljallangan "Umumiy fizika kursidan praktikum" bo'lib, "Mexanika" bo'limini qamrab oladi. Qo'llanma universitetning "fizika" ta'lim yo'nalishi (5440100) talabalari uchun mo'ljallangan. Kitobda mexanikaga oid 19 ta laboratoriya ishi bayon etilgan.

Asosiy mavzular

• Qattiq jismning siljish modulini aniqlash: Ushbu laboratoriya ishi qattiq jismning siljish modulini buralish deformatsiyasi orqali aniqlashga bag'ishlangan. Tajribada jismning tebranish davri o'lchanadi va sistema xarakteristikalaridan foydalanib, siljish moduli va buralish moduli hisoblanadi.
• Siljish deformatsiyasi: Siljish deformatsiyasi tashqi kuch ta'sirida jism qatlamlarining o'zgarmas qatlamga nisbatan parallel ko'chishi natijasida yuzaga keladi. Bu deformatsiya tangensial kuchlanish va siljish burchagi orqali ifodalanadi.
• Buralish deformatsiyasi: Buralish deformatsiyasi silindrik sterjenning bir uchini mahkamlab, ikkinchi uchiga burchakka buruvchi moment ta'sir etish natijasida yuzaga keladi. Bu deformatsiya burchak, moment va sterjenning geometrik xususiyatlari bilan bog'liq.
• Buralma mayatnik: Buralma mayatnik qattiq jismning buralish modulini aniqlash uchun ishlatiladi. Mayatnikning tebranish davri va inersiya momenti orqali jismning buralish moduli hisoblanadi.