A`muda`r`yAni`n` on` jag`alawi` tog`ayzarlari`ni`n` saqi`ynali`` (Lumbricidae) qurtlari```

Kitob O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi tizimidagi biologiya fanini o'qitishda qo'llanma sifatida yaratilgan bo'lib, unda tuproq faunasining muhim vakili bo'lgan yomg'ir chuvalchanglarining biologiyasi, ekologiyasi va sistematikasi haqida ma'lumotlar berilgan. Kitobda Amudaryo havzasidagi tuproqlarda uchraydigan yomg'ir chuvalchanglarining xususiyatlari, ularning tuproq hosil bo'lishidagi roli va qishloq xo'jaligidagi ahamiyati yoritilgan.

Asosiy mavzular

Yomg'ir chuvalchanglarining morfologiyasi va anatomiyasi: Chuvalchanglarning tashqi va ichki tuzilishi, tana segmentlari, harakatlanish organlari, ovqat hazm qilish tizimi, qon aylanishi va nerv sistemasi haqida ma'lumotlar beriladi. Ularning tuproqdagi harakatlanish usullari va o'ziga xos xususiyatlari tasvirlangan.
Yomg'ir chuvalchanglarining sistematikasi: Annelida tipiga mansub chuvalchanglarning klassifikatsiyasi, jumladan Oligochaeta klassi va Lumbricidae oilasiga oid turlari haqida ma'lumotlar beriladi. Kitobda Amudaryo havzasida topilgan Allolobophora va Dendrobaena turkumlariga oid chuvalchanglarning tavsifi keltirilgan.
Yomg'ir chuvalchanglarining bioekologiyasi: Chuvalchanglarning ko'payishi, oziqlanishi, suvga bo'lgan talabi, tuproq tarkibiga moslashuvi va boshqa ekologik omillar bilan bog'liqligi haqida ma'lumotlar berilgan. Ularning tuproqdagi vertikal taqsimlanishi va yil fasllariga qarab migratsiyasi ko'rib chiqiladi.
Yomg'ir chuvalchanglarining qishloq xo'jaligidagi roli: Chuvalchanglarning tuproq unumdorligini oshirishdagi ahamiyati, organik qoldiqlarni parchalash, tuproq aeratsiyasini yaxshilash va o'simliklarning o'sishi uchun qulay sharoit yaratishdagi roli yoritilgan. Pomidor va bug'doy o'simliklarining hosildorligiga ta'siri bo'yicha tajribalar natijalari keltirilgan.
Biologiya fanini o'qitishda yomg'ir chuvalchanglardan foydalanish: Maktab ta'limida zoologiya fanini o'qitishda yomg'ir chuvalchanglaridan misol sifatida foydalanish usullari, tajribalar o'tkazish va jamoaviy loyihalar tashkil etish bo'yicha tavsiyalar berilgan.