Инженерлик ишлари ва ишлаб чиқаришда инсон фактори

Ushbu o'quv qo'llanma "Inson omili" fanidan bo'lib, unda insonning texnika va atrof-muhit bilan o'zaro munosabatlari, ishlab chiqarishdagi inson omili, ergonomika asoslari, xavfsizlik masalalari, ish sharoitlarini yaxshilash, boshqaruv organlarini loyihalashtirish, ma'lumotlarni qabul qilish vositalari, operativ boshqaruv harakatlari, ish muhitini loyihalashtirish, operatorlarning ish va dam olish tartiblari kabi masalalar ko'rib chiqiladi.

Asosiy mavzular

  • Ergonomika – inson faktori haqidagi fan: Inson omili, ergonomika tushunchalari, ergonomikaning vazifalari, inson omilining xavfsizlikka ta'siri, fan sifatida ergonomikaning tavsiflari.
  • "Inson-texnika-muhit" sistemasida funksiyalarning taqsimlanishi: Sistemaning ko'rsatkichlari, klassifikatsiyasi, texnik vositalar va elementlarning vazifalari, insonning sistema komponenti sifatidagi roli.
  • Ish o'rnini loyihalashtirish va tashkil etishning ergonomik asoslari: Ish o'rnini tashkil qilish, ergonomik ko'rsatkichlarni aniqlash, operatorning ish holati, fizik va kimyoviy ko'rsatkichlar, operator ko'rsatkichlarini hisobga olish.
  • Boshqaruv organlarini loyihalashtirishning ergonomik asoslari: Qo'lda boshqarish asoslari, boshqaruv organlarining klassifikatsiyasi, talablar va loyihalashtirish.
  • Ma'lumotlarni qabul qilish vositalarini loyihalashtirishning ergonomik asoslari: Ma'lumotlarni qabul qilish va qayd qilish vositalari, ko'rinuvchi ma'lumotlarni qabul qilish vositalarini ishlab chiqish.
  • Ma'lumotlarni qayta ishlash, qaror qabul qilish va operatorning boshqaruv harakatlari: Operator tomonidan ma'lumotlarni qayta ishlash vositalari, ma'lumotlarni tahlil qilish va qaror qabul qilish.
  • Ish muhitini loyihalashtirishning ergonomik asoslari: Ish muhitini loyihalashtirishning asoslari, muhit faktorlarining klassifikatsiyasi, atrof-muhit va kimyoviy faktorlar, fizik faktorlarga qo'yiladigan talablar.
  • Operatorlarning mehnatini va dam olishini tashkil qilishning ergonomik asoslari: Mehnat va dam olish rejimlari, ishlab chiqarishning ergonomik asoslari, operatorning holatini nazorat qilish, malakaviy tayyorgarlik.
  • "Inson-texnika-muhit" sistemasini baholash: Sistemaning baholash mezonlari, ishonchliligi, mehnat muhofazasi.
  • Operatorlar guruhining birgalikdagi faoliyatining ergonomik asoslari: Guruxning faoliyati, operatorlarning birgalikda ishlashining ijtimoiy-psixologik aspektlari.