SHAHARLAR VA QISHLOQLAR GEOGRAFIYASI

Ushbu hujjat O'zbekiston Respublikasi Xalq Ta'limi Vazirligi Navoiy Davlat Pedagogika Instituti Geografiya kafedrasi tomonidan tayyorlangan "Shaharlar va qishloqlar geografiyasi" fanidan talabalar mustaqil ishini tashkil etish, nazorat qilish va baholash tartibini belgilaydi. Hujjatda fan dasturining kalendar tematik rejasi, reyting ishlanmasi, baholash mezonlari, mustaqil ish bo'yicha konsultatsiyalar tashkil etish tartibi va mashg'ulotlar jadvali keltirilgan.

Asosiy mavzular

  • Shaharlar va qishloqlar geografiyasi fanining ob'yekti va predmeti: Fanning asosiy tushunchalari, maqsad va vazifalari, o'rganish obyekti va predmeti aniqlanadi.
  • Bozor iqtisodiyot davrida shaharlar va shaharlarning geografik o`rganishi: Bozor iqtisodiyoti sharoitida shaharlarning rivojlanish tendentsiyalari, geografik o'rni va ahamiyatini o'rganish.
  • Shaharlarning tarixiy shakllanishi va “shahar” haqida tushuncha: Shaharlarning paydo bo'lish tarixi, shakllanish bosqichlari va shahar tushunchasining mohiyati ochib beriladi.
  • Shaharlarning iqtisodiy geografik o`rni: Shaharlarning iqtisodiy rivojlanishida geografik omillarning roli, resurslar bilan ta'minlanganligi va iqtisodiy aloqalari tahlil qilinadi.
  • Shaharlarning genetik tiplari: Shaharlarning paydo bo'lish omillari bo'yicha turlari, funksiyalari va rivojlanish istiqbollari aniqlanadi.
  • Shaharlarning ixtisoslashuvi: Shaharlarning iqtisodiy yo'nalishi, sanoat, transport, madaniyat va boshqa sohalardagi ixtisoslashuvi o'rganiladi.
  • Shaharlarning funktsional tiplari: Shaharlarning bajaradigan vazifalari bo'yicha turlari, sanoat markazlari, transport uzellari, madaniy markazlar va boshqalar tahlil qilinadi.
  • Shaharlar aglomeratsiyasi: Shaharlarning o'zaro bog'liqligi, hududiy yaqinligi va iqtisodiy integratsiyasi natijasida shakllangan aglomeratsiyalar o'rganiladi.
  • Hozirgi zamon urbanizatsiyasi va undagi jarayonlar: Urbanizatsiya jarayonining mohiyati, sabablari, tendentsiyalari va mintaqaviy xususiyatlari tahlil qilinadi.
  • Rayon planirovka va shaharsozlik masalalari: Shaharlarni rejalashtirish, qurilish normalari va qoidalari, shaharsozlik masalalari va hududiy rejalashtirish o'rganiladi.
  • Qishloq joylarini geografik o'rganish masalalari: Qishloq aholi punktlarining joylashuvi, demografik xususiyatlari, iqtisodiy faoliyati va infratuzilmasi o'rganiladi.
  • O`zbekiston qishloqlarining funksional tiplari: O'zbekiston qishloqlarining iqtisodiy yo'nalishi, qishloq xo'jaligi, sanoat, turizm va boshqa sohalardagi ixtisoslashuvi tahlil qilinadi.
  • Shaharlarning turli sohalarga moslashuvini o`rganish: Shaharlarning turli sohalarga, masalan, iqtisodiyot, demografiya, ekologiya va boshqalarga moslashuvi, rivojlanish istiqbollari va muammolari o'rganiladi.