Романнинг янги умри
Ushbu matn, professor U.Normatov bilan adabiyotshunos D.Quronov o'rtasidagi suhbatning transkripsiyasi bo'lib, unda XX asr o'zbek romanchiligining rivojlanishi, tendensiyalari va xususiyatlari muhokama qilinadi. Suhbatda milliy romanchilikning istiqbollari, yangi asarlar, modernizm va an'anaviy realizm o'rtasidagi munosabatlar hamda adabiy tanqidning roli kabi masalalar ko'tariladi. Suhbat "Ezgulik" va "Yovuzlik" yuzlashuvi hamda milliy adabiyotimizning o'ziga xosligi bilan bog'liq tushunchalarga ham to'xtalib o'tiladi. Asosan, O'zbek romanchiligining o'ziga xosligini, shakllanish bosqichlarini va adabiy yo'nalishlarini yoritishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- XX asr o'zbek romanchiligidagi yangilanishlar: XX asrda o'zbek adabiyotida modernizmning rivojlanishi, jahon adabiyotiga integratsiyalash jarayoni va bu davrdagi o'zgarishlar, adabiyotshunoslik vazifalari muhokama qilinadi.
- Milliy romanchilikning istiqboli: Istiqlol yillarida o'zbek romanchiligida fikr erkinligi, xilma-xillik, turli adabiy oqimlar va maktablarning shakllanishi, realizm va diniy-islomiy qarashlarning o'rni tahlil qilinadi.
- Absurdizmning o'zbek adabiyotiga kirib kelishi: "Lolaazor" romani orqali o'zbek adabiyotiga absurd g'oyasining kirib kelishi, asr odamlarining bema'niligi va bu tuyg'uning keyingi asarlarda davom etishi ko'rib chiqiladi.
- "Tushda kechgan umrlar" romanining tahlili: Romanning o'zbek adabiyotida tutgan o'rni, undagi Рустам va Комиссар obrazlarining ahamiyati, ekzistensializm ta'siri va asarning g'oyaviy-badiiy xususiyatlari tahlil etiladi.
- "O'tmishga nazar" va "O'zlikni anglash": Milliy adabiyotning o'tmishga murojaati, mustaqillik davridagi o'zgarishlar, milliy qadriyatlarni saqlash va rivojlantirish masalalari muhokama qilinadi. Shuningdek, "Otamdan qolgan dalalar" romani orqali sovet davrining таҳлили ham beriladi.
- Omon Muxtor romanlarining o'ziga xosligi: Omon Muxtor romanlarining shakli, мазмуни va ифода uslubining o'ziga xosligi, zamonaviy jahon romanchiligi tajribalari va milliy ruh uyg'unligi tahlil etiladi.
- "Bo'zor" romanining o'rni: Хуршид Дўстмуҳаммаднинг "Bo'zor" romani orqali XX аср o'zbek romanchiligining yakuni, milliy tiklanish палласидаги adabiyotning vazifalari ochib berilgan.