Elektr mashinalari, transformatorlar
Ushbu kitob elektr mashinalari, xususan, transformatorlarga bag'ishlangan bo'lib, texnik va texnologik oliy o'quv yurtlari talabalari uchun mo'ljallangan. Unda transformatorlarning nazariy asoslari, tuzilishi, ishlash prinsiplari, rejimlari va ularni hisoblash usullari batafsil yoritilgan. Qo'llanma transformatorlarni loyihalash, ishlab chiqarish va ekspluatatsiya qilish bilan shug'ullanuvchi mutaxassislar uchun ham foydali bo'lishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Transformatorlarning umumiy tushunchalari va ta'riflari: Transformatorning energetikadagi o'rni, ishlash prinsipi, asosiy qismlari, turlari (quvvat, kuchlanish, vazifa bo'yicha), nominal qiymatlar, simmetrik va nosimmetrik rejimlar.
- Bir fazali transformatorning yuklanishsiz ishlashi: Magnit o'zakdagi jarayonlar, o'zgaruvchan tok zanjirlari, energiya isroflari, sinusoidal va nosinusoidal kuchlanishlar ta'siri.
- Uch fazali transformatorlarning magnit tizimlari: O'zak turlari, chulg'amlarni ulash sxemalari (Y, Delta, Zigzag), EYuKlar, simmetrik va nosimmetrik rejimlar.
- Uch fazali transformatorlarning nosimmetrik yuklanishi: Turli ulanish sxemalari uchun tok va kuchlanishlarni hisoblash usullari, simmetrik tashkil etuvchilar usuli.
- Transformatorlarning qisqa tutashuv rejimi: Qisqa tutashuv hodisasi, zanjirdagi fizik jarayonlar, muhofaza choralari, hisoblash usullari.
- Maxsus transformatorlar: O'zgartgich transformatorlari, payvandlash transformatorlari, elektrotermik qurilmalar transformatorlari, transport transformatorlari.
- Transformatorlarni himoya qilish: Magnit zanjirini qizib ketishdan himoya qilish, cho'lg'amlarda kuchlanish oshib ketishidan himoya qilish.