O’zgaruvchan yulduzlarni tadbiq qilish
Ushbu kitob O'zbekiston Respublikasi Oliy va O'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan Alisher Navoiy nomidagi Samarqand Davlat universiteti Fizika fakulteti Astrofizika kafedrasi talabasi tomonidan yozilgan "O'zgaruvchan yulduzlarni tadbiq qilish" nomli malakaviy bitiruv ishidir. Unda galaktikalar, ularning tuzilishi, evolyutsiyasi, xususiyatlari va yulduzlararo muhit haqida ma'lumotlar berilgan.
Asosiy mavzular
- Galaktikalarning fizik xususiyatlari: Galaktikalarning shakli, o'lchamlari, massalari, yorqinliklari va boshqa fizik ko'rsatkichlari. Kepler qonunlarining galaktikalar harakatiga tatbiqi.
- Radiogalaktikalarning strukturasi va nurlanish aktivligining o'zgarishi: Radiogalaktikalar, ularning nurlanish mexanizmlari, manbalari va spektral xususiyatlari. Turli nazariyalar va kuzatuv ma'lumotlari.
- Galaktikaning tuzilishi va tarkibi: Galaktikaning asosiy qismlari (yadro, disk, toj), ularning tarkibi, yulduzlararo muhit, gaz va chang bulutlari. Turli tashkil etuvchilarning fizik ko'rsatgichlari.
- Galaktikaning ximiyaviy evolyutsiyasi: Galaktikalarning kimyoviy tarkibi va uning vaqt o'tishi bilan o'zgarishi, yulduzlarning roli, turli avlod yulduzlarning taqqoslanishi.
- Galaktikalarning yadrosini tuzilishi: Galaktika yadrolarining tuzilishi, markaziy qora o'ralar, gaz disklari, nurlanish manbalari va ularning xususiyatlari.
- Koinotning tuzilishi va evolyutsiyasi, Yulduzlarning sochma va sharsimon to'dalari: Koinotning umumiy tuzilishi, galaktikalarning paydo bo'lishi va evolyutsiyasi. Yulduz to'dalari (sochma va sharsimon), ularning xususiyatlari va ahamiyati.
- Galaktikamizdagi yulduzlarning soni va ularning spektrlari: Galaktikadagi yulduzlarning soni, turli kattalikdagi va spektral sinfdagi yulduzlarning taqsimlanishi, yulduzlarning rang ko'rsatgichlari va ularning ahamiyati.