Geologiya va mineralogiya
Ushbu kitob "Geologiya va Mineralogiya" fanidan ma'ruzalar matni bo'lib, O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tasdiqlangan o'quv dasturi asosida tayyorlangan. Kitobda geologiya va mineralogiya fanining asosiy tushunchalari, Yerning geologik tuzilishi, endogen va ekzogen jarayonlar, tog' jinslari va minerallar, relef shakllari va ularning genezisi kabi mavzular yoritilgan. Talabalarning bilimlarini mustahkamlash maqsadida har bir mavzu jadval, rasm va sxemalar bilan to'ldirilgan.
Asosiy mavzular
- Geologiya va Mineralogiyaga Kirish: Geologiya va mineralogiya fanining predmeti, vazifalari, tarmoqlari va tadqiqot usullari. Geologiya va boshqa fanlar bilan aloqasi. Yerning geologik tarixi va rivojlanish bosqichlari.
- Yerning Ichki Tuzilishi va Geosferalari: Yerning koinotdagi o'rni. Quyosh sistemasining paydo bo'lishi. Yerning ichki tuzilishi: litosfera, mantiya, yadro. Geosferalarning xususiyatlari va o'zaro ta'siri.
- Relef va Yer Yuzasi: Relef haqida umumiy ma'lumot. Relef shakllari va elementlari. Relefning morfometriyasi va morfografiyasi. Relefni tasvirlash usullari.
- Minerallar va Tog' Jinslari: Minerallarning tasnifi va xususiyatlari. Tog' jinslarining kelib chiqishi va turlari. Tog' jinslarining nurashga chidamliligi va relef hosil bo'lishidagi roli.
- Endogen Jarayonlar: Tektonik harakatlar va relef. Magmatizm, metamorfizm va zilzilalar. Ularning relef hosil bo'lishidagi o'rni.
- Ekzogen Jarayonlar: Nurash va uning turlari. Shamol, suv va muzliklarning geologik ishi. YOnbag'irlar va relef. Karst hodisasi va karst relefi.
- Oqar Suvlarning Geologik Ishi: Flyuvial relef shakllari. Daryo vodiylari va ularning shakllanishi. Oqar suvlarning eroziya, akkumulyatsiya va transport faoliyatlari.