Характеристика кардиореспираторных показателей у спортсменов – коренных жителей северных и южных районов Pеспублики Kаракалпакстан
Ushbu dissertatsiya ishi Qoraqalpog'iston Respublikasining shimoliy va janubiy hududlarida yashovchi sportchilarning kardiorespirator ko'rsatkichlarini o'rganishga bag'ishlangan. Unda sportchilar va sport bilan shug'ullanmaydigan talabalarning somatometrik ko'rsatkichlari, tashqi nafas olish va yurak-qon tomir sistemasi faoliyati tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari sport fiziologiyasi va tibbiyotida qo'llanilishi mumkin bo'lgan amaliy ahamiyatga ega bo'lgan xulosalarni taqdim etadi.
Asosiy mavzular
- Somatometrik ko'rsatkichlar tahlili: Sportchilar va talabalarning tana massasi, bo'yi, ko'krak qafasi hajmi kabi somatometrik ko'rsatkichlari o'rganilgan. Hududiy farqlar va sport bilan shug'ullanish darajasiga bog'liq o'zgarishlar aniqlangan.
- Tashqi nafas olish sistemasi faoliyati: Sportchilar va talabalarning nafas olish tezligi, o'pka sig'imi, maksimal ventilyatsiya kabi ko'rsatkichlari baholangan. Jismoniy yuklama ta'sirida nafas olish sistemasidagi o'zgarishlar tahlil qilingan.
- Yurak-qon tomir sistemasi faoliyati: Sportchilar va talabalarning yurak qisqarish soni, arterial bosimi, kardiointervalografiya ko'rsatkichlari o'rganilgan. Hududiy farqlar va jismoniy yuklama ta'sirida yurak-qon tomir sistemasidagi o'zgarishlar aniqlangan.
- Kardiointervalografiya tahlili: Sportchilar va talabalarning yurak ritmi variabelligi ko'rsatkichlari baholangan. Simpatik va parasimpatik nerv sistemalarining yurak faoliyatiga ta'siri o'rganilgan.