Mаtеmаtik mаsаlаlаrni yеchishdа Maplе sistеmаsidаn fоydаlаnish
Kitob O'zbekiston Respublikasi Xalq ta'limi vazirligi Ajiniyoz nomidagi Nukus Davlat Pedagogika Instituti tomonidan chop etilgan bo'lib, "Matematik masalalarni yechishda Maple sistemasidan foydalanish" mavzusiga bag'ishlangan. U bakalavr yo'nalishidagi talabalar uchun metodik qo'llanma sifatida mo'ljallangan. Qo'llanma matematika sohasidagi masalalarni kompyuter texnologiyalari yordamida yechish usullarini o'rgatadi va zamonaviy Maple sistemasining imkoniyatlarini ko'rsatib beradi. Unda arifmetik va algebraik ifodalar, tenglamalar, tengsizliklar va ularning sistemalarini echish uslubiyati, ikki va uch o'lchovli grafiklar bilan ishlash usullari hamda amaliy mashqlar keltirilgan. Kitobdan ijtimoiy, iqtisodiy, ekologik va tabiiy masalalarni algoritmlashtirish va programmalashtirishga qiziqadigan talabalar, magistrlar, akademik litsey va kollej talabalari, ilmiy tadqiqotchilar va aspirantlar foydalanishi mumkin.
Asosiy mavzular
- Maple sistemasiga kirish: Maple dasturini ishga tushirish, uning interfeysi, menyu satri va uskunalar paneli bilan tanishish, fayllarni boshqarish, tahrirlash, ko'rinishni sozlash, kiritish usullari va formatlash buyruqlari.
- Ob'ektlar, o'zgaruvchilar va ifodalar: Sonlar (butun, kasr, radikal, kompleks), konstantalar, qatorlar bilan ishlash, matematik amallar va komandalarni qo'llash, o'zgaruvchilarni aniqlash va ularga qiymat berish, ifodalarni soddalashtirish va hisoblash.
- Tenglamalar, tengsizliklar va ularning sistemasini echish: Algebraik tenglamalar, tengsizliklar va ularning sistemalarini solve() komandasi yordamida echish, yechimlarni tekshirish, parametrik yechimlar bilan ishlash, trigonometrik tenglamalarni echish.
- Ikki o'lchovli grafika: Funktsiyalarning grafiklarini plot() komandasi yordamida chizish, grafik parametrlarini sozlash (rang, chiziq qalinligi, koordinatalar o'qi), parametrik funksiyalarning grafiklarini chizish, implicit funktsiyalarning grafiklarini chizish, vektor maydonlarini tasvirlash.
- O'ch o'lshovli grafika: Ikki o'zgaruvchili funktsiyalarning grafiklarini plot3d() komandasi yordamida chizish, uch o'lchovli grafik parametrlarini sozlash, silindrik va sferik koordinatalarda grafiklar chizish.
- Amaliy mashqlarni bajarish: Turli xil funktsiyalarning grafiklarini yasash va animatsiyalash, trigonometrik funktsiyalar, parametrik funktsiyalar va uch o'lchovli grafiklar bilan ishlash bo'yicha amaliy mashqlar.