Yangi o’zbеk adabiyoti tariхi
Ushbu qo'llanma O'zbekiston Respublikasi O'rta va Maxsus Ta'lim Vazirligi tomonidan Urganch Davlat Universiteti talabalari uchun mo'ljallangan bo'lib, Rahimova Bekposhsha Bahodirovna tomonidan yozilgan. Qo'llanma "Yangi o'zbek adabiyoti tarixi" fanini o'rganishda amaliy mashg'ulotlar uchun uslubiy qo'llanma sifatida xizmat qiladi. Unda darslarni samarali tashkil etish, talabalarga muhim tavsiyalar berish maqsad qilingan.
Asosiy mavzular
- Fitrat lirikasi va nasri: XX asrning 20-30-yillari adabiyotida Fitratning o'rni, uning lirikasining o'ziga xos xususiyatlari va nasriy asarlari tahlil qilinadi. Fitratning "Mirrix yulduziga", "Yurt qayg'usi", "Sharq" kabi she'rlari ko'rib chiqiladi.
- Abdulla Qodiriy hajviyoti: Abdulla Qodiriyning hajviy asarlarida mavzu va g'oya masalalari, "Toshpo'lat tajang nima deydi?" hajviyasi tahlili, hajviy asarlarida adib mahorati masalalari o'rganiladi. Qodiriy hajviyotining o'ziga xosligi Venn diagrammasi orqali yoritiladi.
- Cho'lpon nasri va dramaturgiyasi: Cho'lponning nasriy asarlari, xususan, "Kecha va kunduz" romanida psixologik tahlilning qo'llanilishi, "Yorqinoy" dramasida mavzu va g'oya masalalari ko'rib chiqiladi. Asarlarning obrazlar silsilasi va adib mahorati tahlil qilinadi.
- Oybek poeziyasi: Oybekning ilk she'riyati, "Chimyon daftaridan" turkum she'rlarida shoir mahorati, she'riyatida mavzu va g'oya masalalari o'rganiladi. Shoirning lirikasi BBB jadvali orqali tahlil qilinadi.
- G'afur G'ulom nasri: G'afur G'ulomning "Shum bola" yumoristik asari, "Mening o'g'rigina bolam" hikoyasida gumanizm masalalari tahlil qilinadi. G'afur G'ulom nasrida mavzu va g'oya masalalari klaster yordamida ochib beriladi.
- Abdulla Qahhorning qissa va romanlari: Abdulla Qahhorning "Muhabbat" qissasi va "Sarob" romani atrofidagi bahslar ko'rib chiqiladi. Qahhor nasrida mavzu va g'oya masalalari klaster yordamida ochib beriladi. Romanlardagi obrazlar tahlil qilinadi.
- Hamid Olimjon she'riyati: Hamid Olimjon she'riyatining mavzu ko'lami, janr rang-barangligi, shoir she'rlarida lirik qahramon masalalari tahlil qilinadi. «O`zbekiston» she'ri tahlil qilinadi.
- Maqsud Shayxzoda ijodi: Maqsud Shayxzodaning biografiyasi, ilk asarlari, she'riyatining o'ziga xos xususiyatlari, dramaturg sifatidagi faoliyati, «Mirzo Ulug`bek» asarining o`zbek dramaturgiyasidagi o`rni o'rganiladi.
- Mirtemir ijodi: Mirtemir she'riyatining mavzu ko'lami, janr rang-barangligi, shoir she'rlarida lirik qahramon, shoir mahorati masalalari yoritiladi. Uning she'rlari tahlil qilinadi.
- Zulfiya ijodi: Zulfiya shoira biografiyasi va ilk ijodi, H.Olimjonning shoira ijodiga ta'siri, Zulfiya she'riyatida hijron motivlari, urush va tinchlik mavzui ko'rib chiqiladi.
- Asqad Muxtor nasri: Asqad Muxtor nasrida mavzu, Asqad Muxtor nasrining timsollar olami, «Chinor» romani haqida ma'lumot beriladi.
- Said Ahmad komediyalari: Said Ahmad ijodining o'ziga xos xususiyatlari, Said Ahmad ijodida ramzlar badiiy vosita sifatida ko'rib chiqiladi.
- Odil Yoqubov qissa va romanlari: Odil Yoqubov qissalarida milliylikning ifodalanishi, «Muqaddas» qissasida insoniy tuygular, Adibning o`ziga xos uslubi haqida ma'lumotlar beriladi.