Физика атмосферы
Ushbu kitob atmosfera fizikasiga bag'ishlangan bo'lib, unda atmosferaning umumiy tavsifidan tortib, harakatlanish dinamikasi asoslarigacha bo'lgan barcha asosiy mavzular qamrab olingan. Kitob atmosfera tarkibi, radiatsiya rejimi, termodinamik jarayonlar va harakat qonuniyatlarini chuqur o'rganishga qaratilgan. U talabalarga, meteorologiya va geofizika sohalarida izlanish olib borayotgan mutaxassislarga mo'ljallangan bo'lib, atmosferaning murakkab fizik hodisalarini tushunish uchun zarur bo'lgan nazariy va amaliy bilimlar beradi.
Asosiy mavzular
- Atmosferaning umumiy tavsifi: Atmosferaning tarkibi, tuzilishi, radiatsiya va issiqlik rejimi, namlik va haroratning vertikal taqsimlanishi kabi asosiy xususiyatlari ko'rib chiqiladi. Shuningdek, atmosfera aerozollari va ularning ahamiyati ham yoritilgan.
- Atmosfera termodinamikasi: Termodinamikaning asosiy qonunlari, adyabatik jarayonlar, potensial harorat, bulutlar hosil bo'lishi va konveksiya kabi mavzular batafsil tahlil qilinadi. Atmosferadagi termodinamik beqarorlik va turg'unlik shartlari ham ko'rib o'tilgan.
- Radiatsion rejim: Quyosh radiatsiyasi va uning atmosfera tomonidan yutilishi, sochilish qonunlari, albedo, Yerning uzun to'lqinli nurlanishi va radiatsion balans kabi masalalar o'rganiladi. Radiatsiya balansining geografik taqsimoti va o'zgarishlari ham tahlil etiladi.
- Atmosfera harakati dinamikasi: Geostrofik shamol, barik gradient kuchi, Coriolis kuchi, ishqalanish kuchlari va ularning atmosfera harakatiga ta'siri, shuningdek, siklonlar va antitsiklonlardagi shamol xususiyatlari kabi mavzular yoritiladi.
- Vlagooborot v atmosfere: Bug'lanish, kondensatsiya, bulutlar hosil bo'lishi, yog'ingarchilik mexanizmlari va atmosfera namligining o'zgarishlari kabi masalalar ko'rib chiqiladi. Turli xil yog'ingarchilik turlari va ularning shakllanish shartlari ham o'rganiladi.