Фармакология фанидан амалий машғулотлар
Ushbu kitob farmakologiya faniga oid amaliy mashg‘ulotlar uchun mo‘ljallangan bo‘lib, unda farmakologiyaning asosiy muammolari, tarixi, umumiy va xususiy farmakologiya, retseptura, dori moddalarini qo‘llashdagi deontologik omillar, nojo‘ya ta’sirlar va zaharlanishni davolash usullari batafsil yoritilgan. Qo‘llanma talabalarga dori vositalarining ta’siri, farmakokinetikasi va farmakodinamikasi, shuningdek, bolalarga dori berish xususiyatlari haqida bilim berishga qaratilgan.
Asosiy mavzular
- Umumiy retseptura va umumiy farmakologiya: Ushbu bo'limda farmakologiyaning maqsad va vazifalari, retsept yozish qoidalari, qattiq va suyuq dori shakllari, ularning xususiyatlari va retseptlari ko'rib chiqiladi. Dori moddalarning farmakokinetikasi va farmakodinamikasi asoslari yoritiladi.
- Neyrotrop moddalar: Nerv sistemasi faoliyatiga ta’sir etuvchi dorilar, mahalliy anestetiklar, burishtiruvchi va boshqa ta’sir etuvchi moddalar, ularning ta’sir mexanizmlari va qo‘llanilishi, bolalar amaliyotida ishlatilishi ko'rib chiqiladi.
- Ijrochi a’zolarga ta’sir etuvchi moddalar: Ushbu bo'lim nafas a'zolari, yurak-qon tomir sistemasi va boshqa a'zolarning faoliyatiga ta’sir etuvchi dorilar haqida ma’lumot beradi. Kardiotoniklar, aritmiyaga qarshi va tomirlarni kengaytiruvchi moddalarning ta’siri va qo'llanilishi yoritiladi.
- Metabolizmga ta’sir etuvchi moddalar: Gormonal preparatlar va ularning antogonistlari, vitaminlar va vitaminli preparatlar, shuningdek, metabolizmga ta'sir etuvchi boshqa moddalar haqida ma'lumotlar keltirilgan. Ularning ta'sir mexanizmlari va klinik qo'llanilishi ko'rib chiqiladi.
- Mikroorganizmga qarshi, ximioterapevtik moddalar: Dezinfeksiya va antiseptik moddalar, antibiotiklar (penitsillinlar, tsefalosporinlar, makrolidlar va boshqalar), silga qarshi dorilar, zaxmga qarshi dorilar va viruslarga qarshi dorilar, zamburug'ga qarshi dorilar, giyohlarga qarshi dorilar, Безгакка, амёбиазга, трихомонозга, лейшманиозга қарши моддалар ҳақида маълумот берилади.
- O'smalarga qarshi moddalar. Fitoterapiya asoslari: Xavfli o'smalarga qarshi qo'llaniladigan alkillovchi, антиметаболит моддалар ва доривор гиёҳлар. Fito terapiyaning afzallik va kamchiliklari keltirilgan.